Son günlerde kuyumcular arasında en popüler iki konu İran ve Ermenistan. Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre, İran yeni açılan pazar olduğu için kuyumcular bu pazarda yer kapmak amacıyla İran’da düzenlenen fuarlara katılıyor, İran’daki kuyumcular ile ortaklıklar kuruyor. Diğer yandan Rusya’nın Türkiye’ye olan ambargosunda altın için belirlenmiş bir yasak olmasa da yüzde 42’yi bulan gümrük vergisi ve Rus gümrük yetkililerinin çıkardığı zorluk bu maddenin ticaretini zorlaştırıyor. Bu durumu gören Kapalıçarşı ve Kuyumcukent kuyumcuları ise çareyi Ermenistan’a atölye açmakta buluyor. Ağırlıklı olarak Ermeni kökenli olan kuyumcular bir yanıyla işçiliği daha ucuz olan ve tarihi olarak da iyi altın ve gümüş ustaları barındıran bu ülkeye giderek üretim yapıyor ve bu ülkeden Rusya başta olmak üzere diğer eski Sovyetler Birliği ülkelerine altın satıyor. Kırgızistan ve Ermenistan, Rusya, Belarus ve Kazakistan’ın oluşturduğu ve 1 Ocak 2015 tarihinde resmen hayata geçen Avrasya Gümrük Birliği de kuyumcuların elini rahatlatıyor.
EN ÇOK İŞ YAPAN DÜKKANLAR BİLE PEŞPEŞE ZORA GİRİYOR
Kapalıçarşı turist sayısındaki azalma nedeniyle son günlerde önemli bir durgunluk yaşıyor. Bu durgunlukta kuyumcuların Ermenistan tercihlerinin de etkili olduğu söyleniyor.
Kuyumcuların üretimi Ermenistan’a kaydırması bir süredir turist sayısındaki azalma nedeniyle durgunluk yaşayan Kapalıçarşı’yı da olumsuz etkiliyor. Kapalıçarşı’daki birkaç dükkân sahibininin de dükkânlarını kapatarak Ermenistan’a gittiği ve bu ülkede kuyumcu dükkanı açtığı biliniyor. Kapalıçarşı’nın civarında olan kuyum atölyelerinden 5-6’sının Ermenistan’a taşındığı, sektörde faaliyet gösterenlerce ifade ediliyor. Tabii ki bu gelişme Çarşı’ya da yansıyor.
Diğer yandan Ermenistan’da üretilen altınların Türkiye’ye kaçak yollardan sokulup vergi kaybına neden olunduğu da iddialar arasında yer alıyor. Sektör yetkilileri ve konuyla ilgili ismi geçen şirketsahipleri ise konuşmak istemiyor. Temel korku Türkiye’nin Ermenistan’a uyguladığı amborgo. Ermenistan’a yatırım yapan kuyumcular bir anlamda devletin gazabına uğramaktan korkuyor.
KUYUMCUKENT’TE SURİYELİ İSTİLASI
İstanbul’da altının işlenip nihai ürün haline getirildiği bir başka mekân olan Kuyumcukent’te de benzer süreç yaşanırken diğer yandan bunun tersi bir durum da söz konusu. Kuyumcukent kuyum atölyesi sahipleri Suriyelilerin Kuyumcukent’in 4’üncü katındaki bir çok dükkânı satın alıp burada üretim yaptığını belirtiyor. Suriye’den kaçıp Kuyumcukent’i mesken edinen kuyumcuların yine Suriyeli ustaları ucuz işgücü olarak kullanıp ucuza mal ettikleri altın takıları Dubai’ye ihraç ettiği dile getiriliyor. Suriyelilerin böylece Dubai’de birçok Türk kuyumcudan müşteri çaldığı iddia ediliyor.