Bitlis
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi Fatih Adıgüzel, İskenderun Teknik Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Efdal Kaya, Fırat Üniversitesi Coğrafya Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Aşır Yüksel Kaya, BEÜ öğretim görevlileri Aslı Deniz Adıgüzel ve Ahmet Şahap, TÜBİTAK'ın desteklediği "1002-C Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Destek Programı" kapsamında Adana ve Malatya'da depremde yıkılan ve hasar gören binaların olduğu bölgelerde çalışma yürüttü.
Yıkılan ve hasar gören binalarla ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlükleri ve belediyelerin verilerinden faydalanan akademisyenler, binaların koordinatlarını coğrafi bilgi sistemine girerek haritalar oluşturdu.
Akademisyenler, bu haritaları web ortamına aktararak TÜBİTAK'ın onayına sundu. Haritaların yer aldığı internet sitesi, TÜBİTAK'ın onaylamasının ardından erişime açacak.
"Bir nevi şehrin röntgenini çekmiş olduk"
Dr. Öğr. Üyesi Adıgüzel, AA muhabirine, Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası hazırladıkları projeyi TÜBİTAK'a sunduklarını ve kısa sürede kabul edildiğini söyledi.
Bunun üzerine Malatya'ya giderek saha çalışmalarına başladıklarını anlatan Adıgüzel, şunları kaydetti:
"Yıkılan binaları kendimiz tespit edebiliyoruz. Hasarlı binaları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri ve belediye yetkilileri belirliyor. Biz de ekiplerin tespitlerini haritaya aktardık ve sonra Adana'ya gittik. Orada da sahaya çıkıp yıkılan 12 binanın koordinatlarını girerek haritaya ekledik ve web ortamına yükledik. Bu haritalandırma ile aslında bir nevi şehrin röntgenini çekmiş olduk. Kağıt üzerinde şehirde nerelerde hasarın durumunu ve kaç binanın yıkıldığını görebiliriz ama harita üzerinde kentin nerelerinde hasar daha çok, nereler çok yıkılmış bunu tespit edebiliriz. Bu, sonraki çalışmalarda bize çok önemli şeyler kazandıracak. Örneğin, jeolojik olarak zemin özelliklerine, binanın faya uzaklığına bakarak şunlara karar verebiliyoruz. Zemini kötü yerlere bina yapılmış ya da zemin iyi, bina malzemesi kötü diyebiliyoruz. Bunların tespitini harita üzerinden yapabiliyoruz. Bize gelecekle ilgili projeksiyon oluyor bu haritalar."
Çalışmanın bölge hakkında daha net bilgi verdiğini belirten Adıgüzel, "Çalışmamızla depremin etkisini net şekilde görebiliyoruz. Bu, bize müdahale edebilmede büyük bir hız sağlayabiliyor. Bunların yanı sıra daha hızlı olan bir durum var, o da uydu görüntüleridir. Yani sahaya gitmeden yıkılan binaları tespit etme özelliği. Deprem öncesi ve sonrası uydu görüntüsüne bakarak sağlam ve yıkılan binaları tespit edebiliyoruz." diye konuştu.
