25 Temmuz 2022, İstanbul / Muğla - Muğla’nın Marmaris ilçesinde faaliyet gösteren Marmaris Onmega Dolphin Park’ta Splash adlı yunusun hayatını kaybettiği açıklandı.
Edinilen bilgilere göre bu ölümün, tesiste kısa bir zaman diliminde gerçekleşen dördüncü yunus ölümü vakası olduğu aktarıldı.
Yunuslara Özgürlük Platformu’nun sosyal medya hesaplarından paylaştığı ölüm haberinde, tesis hakkında suç duyurusunda bulunulacağı, çeşitli rahatsızlıkları olduğu bildirilen kalan üç yunusun da zaman kaybetmeden deniz memelisi uzmanı veteriner hekimlerce sağlık kontrolünden geçirilmesi için başvuru yapılacağı belirtildi.
Platformun açıklamasında, “Elimize geçen kanıt niteliğindeki diğer fotoğraf ve videoları da kullanarak yunus parkına dava açılması için çabalayacağız. Splash ile birlikte diğer tutsak hayvanlar için adalet ve özgürlük talep ediyoruz” denildi.
İŞLETMELER HAYVAN HAKLARINA, HUKUKA VE BİLİME AYKIRI
Yapılan açıklamada; “hayvan hapishaneleri” olarak tanımlanan yunus parkları gibi işletmelerde meydana gelen hayvan hakları ihlalleri vurgulanırken, aynı zamanda ulusal ve uluslararası mevzuatın da çiğnendiği vurgulandı: “Doğalarından kopardıktan sonra deniz memelilerini aç bırakmak suretiyle ceza-ödül sistemi ve zorla besleme uygulamalarıyla insana bağımlı hale getiren, ömür boyu esaret altında tutarak hayvanlara fiziksel ve psikolojik şiddet uygulayan bu hayvan hapishaneleri, en temelde hayvanların özgürce ve sömürüden uzak yaşama hakkını ellerinden alırken, diğer taraftan açıkça ulusal ve uluslararası mevzuata ve uzman sağlık kuruluşlarının görüşlerine de aykırı hareket ediyor.”
'TESİSTEKİ HAYVANLAR GEÇEN YILDAN BERİ HASTA'
Yunus parklarının kapatılması için yıllardır incelemeler yapan, Türkiye’de ve yurtdışında kamuoyu farkındalığı yaratmaya çalışan ve son yunus ölümüyle ilgili olarak Platform ile ayrıntıları paylaşan Media On Taiji Ocean Defenders adlı hayvan hakları örgütünün kurucusu, hayvan hakları aktivisti Tracey Özdemir, dünya çapında yunus parklarının tek tek kapatıldığını belirterek “Türkiye gibi doğal ve kültürel güzelliklerle dolu bir ülkenin zamana ayak uyduramayıp hayvan esareti konusunda bu kadar geri kalması, bu zalim endüstriye halen izin vermesi beni üzüyor” dedi.
Hayvana şiddetin eğlenceli bir tarafı olmadığının ve yunusların okyanuslara ait olduğunun altını çizen Özdemir, “Marmaris yunus parkındaki hayvanlar geçen yıldan beri hasta. İçinde hapsedildikleri deniz suyunun kirliliği hem hayvanlar hem insanlar için sağlık riski oluşturuyor. Çok kısa bir süre zarfında tesiste dört yunus hayatını kaybetti. Nedenleri gizlendiği gibi nekropsiler de bağımsız deniz memelisi uzmanı veteriner hekimlerce yapılmıyor; her seferinde ‘doğal ölüm’ olarak yazdırılıyor. Sadece bu ölümlerin bile yetkilileri harekete geçirmesi ve bağımsız bir denetlemeyle hayvanların koruma altına alınması gerekiyor. Marmaris ile birlikte tüm yunus parkları bir an önce kapatılmalı ve yunusla terapi adı altında sürdürülen, bilimsel ve etik düzeyde bilim camiasınca kabul görmeyen ticari faaliyetler acilen Sağlık Bakanlığı tarafından yasaklanmalı” dedi.
YUNUS PARKLARI KAPATILMADI
Hayvanları Koruma Kanunu’nda geçtiğimiz yıl yapılan değişikliklere de atıfta bulunan Platform’un açıklamasında, yetkili kurumlar da hayvan ölümlerinden sorumlu tutuldu.
Yaygın kanının aksine Türkiye’de yunus parklarının kapatılmadığını ve hayvan gösterilerinin yasaklanmadığını belirten Yunuslara Özgürlük Platformu sözcüsü Öykü Yağcı, “Aksine, bu ticari işletmeler meşrulaştırılarak hayvan sömürüsü üzerinden elde ettikleri gelirlerin ve ticari faaliyetlerinin 10 yıl daha devamına izin verildi” dedi.
Hayvanları Koruma Kanunu’nda 2021’de yapılan son değişikliklerin hayvanların yararına olmadığını söyledi:
“2010 yılından bu yana TBMM komisyonlarına ve hükümet temsilcilerine sunduğumuz etik, hukuki ve bilimsel tüm dayanaklar siyasi ve ekonomik çıkarlar uğruna yok sayıldı. Yıllardır görüşmelerimiz sırasında ve resmi başvurularımızda paylaştığımız hayvan ve insan sağlığı açısından bulaşıcı hastalık ve kaza/ölüm risklerine dair sağlık kuruluşlarının, sivil toplum kuruluşlarının ve akademisyenlerin uzman görüşleri görmezden gelindi.
Diğer yunus parklarında gerçekleşen ve platformumuzca bildirilen hayvan ölümlerine karşı hiçbir yaptırım uygulanmadı. Tüm bunlara rağmen yunus parklarının kapatılmaması, hayvan esaretinin ve gösterilerinin yasaklanmaması; hayvan haklarının, hukukun ve bilimin alenen nasıl çiğnendiğini, kamuoyu tepkisinin bir kez daha nasıl görmezden gelindiğini gösteriyor. Kanundaki son değişikliler, neredeyse bütünüyle hayvan sömürüsünden gelir elde eden ticari işletmelerin ve hayvan düşmanlarının yararına tasarlanmış durumda.”
MÜHÜRLENEN YUNUS PARKI YENİDEN AÇILMIŞTI
2020’nin Temmuz ayında Marmaris Belediyesi, ruhsatla ilgili bir sorun sebebiyle yunus parkının satış ofisine ve gösteri merkezine kilit vurmuş, tesisi mühürlemişti. Ancak tesis daha sonra bilinmeyen bir nedenle tekrar açılmıştı.
Geçtiğimiz yıllarda bölgede faaliyet gösteren Mahakder ve Muğla Doğa ve Hayvan Hakları Platformu üyeleri, iki kez ilçede “yunuslara özgürlük” eylemi yapmış, tesisin kapatılması için Muğla Barosu Doğal Yaşamı Koruma ve Hayvan Hakları Komisyonu’nun desteğiyle Marmarislilerden imza toplamıştı.
Marmaris Çevrecileri Derneği de, yunus parkı çevresindeki deniz kirliliğini kayda almış ve deniz içinde hapsedilen yunusların gösteri ve terapiye zorlandığı tesisin kapatılması için dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurmuştu.
