1-IHLAMUR ÇAYI: Öksürük denilince ilk akla gelen çay ıhlamur. İçerisindeki bileşenlerden flavonoidler; iltihap giderici ve ağrı kesici etki gösterirken, musilajların; tahrişi önlediği ve boğazı yumuşattığı yönünde birçok veri mevcut. Bu nedenle öksürüğe karşı günde 2-3 bardak çay içebilirsiniz. Tedaviye yönelik kullanılan ıhlamur çayına şeker ilave etmeyin. Şeker, çaydaki etkili bileşenlerle reaksiyona girebiliyor. Bal ilavesini ise 40 derecenin altındaki sıcaklıklarda yapmak gerekiyor.
2-TAZE VEYA KURU AYVA YAPRAĞI: Ayva meyvesi ve yaprakları yıllardan beri öksürük tedavisinde kullanılıyor. İçerisindeki bileşenlerin boğaz yolu enfeksiyonlarında etkili ve boğazı yumuşatıcı etkisi bulunuyor. Bitkilerin çiçek ve yaprak kısımları demleyerek içebilirsiniz. Tedavi amacıyla içiyorsanız şeker ilave etmeyin. Kuru ayva yapraklarını 10-15 dakika, taze ayva yapraklarıbı ise 3-5 dakika demleyerek günde 2-3 fincan kadar içebilirsiniz.
3-EKİNEZYA ÇAYI: Ekinezya bitkisinin ağırlıklı olarak soğuk algınlığı, nezle, grip gibi rahatsızlıklardan korunmada kullanımı öneriliyor. Yapılan çalışmalar ekinezyanın boğaz ve akciğerlerdeki iltihabın yol açacağı hasarı engellediğini gösteriyor. Demlenerek ve içerisine 1 tatlı kaşığı bal ilavesi ile günde 2 fincan kadar içebilirsiniz.
4-AYVA, BAL VE IHLAMUR: Bu karışımdan elde edilen çay, öksürüğe karşı oluşturulabilecek en muhteşem karışımlardan biri. Ayva, bal ve ıhlamurdan oluşan çay boğazları yumuşatıyor ve iyileşme sağlıyor. Günlük 2-3 fincan kadar tüketebilirsiniz.
5-ZENCEFİL, BAL VE KARANFİL: Karanfilin içerisindeki uçucu bileşenler, ağız ve boğaz yolu iltihaplarında, bakteri ve virüslerin yol açtığı enfeksiyonlarda antiseptik ve ağrı hissini azaltıcı etkiye sahip. Zencefilin içerisindeki bazı bileşenlerin de iltihap giderici etkisi düşünüldüğünde, 1 yemek kaşığı bal, 1 çay kaşığı kadar toz zencefil ve 1 çay kaşığı kadar karanfil ile karıştırılarak kür halinde içilebilirsiniz. Arzu ederseniz bu karışıma limon da ekleyebilir ve günde 1-2 tatlı kaşığı içebilirsiniz.
6-TOZ KARABİBER VE BAL: Yürütülen birçok çalışmada bağışıklık sistemini güçlendirici, kanser karşıtı, yangı ve spazmları iyileştirici etkileri ortaya konulan toz karabiberin, öksürüğe karşı meyvesini demleyerek gargara yapabilirsiniz. Ayrıca yine tane karabiberi ılık suda demleyip 1 tatlı kaşığı bal ilavesiyle içebilirsiniz. Fakat reflü, gastrit ve ülser gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarınız varsa bu çaydan sınırlı tüketmeniz gerekiyor. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan bireyler günde 2-3 tatlı kaşığı kadar tüketebilir.
7-YEŞİL ÇAY VE KAKULE: Yeşil çayın yüksek antioksidan özelliği artık herkes tarafından bilinirken kakule ile birleşen yeşil çayın hem bağışıklık sistemi hem de boğaz yolu enfeksiyonlarında etkisi büyük. Yoğun derişimli çayı gargara olarak kullanabilirsiniz ve kakule ilaveli yeşil çayı günde 2-3 fincan kadar tüketebilirsiniz. Fakat hipertansiyon veya taşikardi probleminiz varsa günde 2 fincanı geçmeyin.
8-AYVA ÇAYI: Ayva çayının öksürükte yumuşatıcı ve yatıştırıcı etkisi bulunuyor. 1 çay kaşığı parçalanmamış ayva tohumunu 1 fincan su içerisinde 5-10 dakika kadar demledikten sonra içebilirsiniz. Genellikle bitki çayları hafif etkili olduğundan yemeklerden 30 dakika önce veya 1-2 saat sonra mide boşken içmeniz çayın olumlu etkisini artırıyor.
9-ZENCEFİL, KARABİBER, BAL, LİMON, TARÇIN: 1 yemek kaşığı bal, 1 çay kaşığı toz zencefil, 1 çay kaşığı toz karabiber, 1 çay kaşığı toz tarçın ve yarım limonu karıştırarak gün içerisinde öğün aralarında mide boşken günde 2-3 tatlı kaşığı tüketerek öksürüğün tahriş edici etkisini azaltabilirsiniz.
10-MEYAN KÖKÜ, ŞAHTERE, ZENCEFİL: 1 tatlı kaşığı öğütülmüş meyan kökü, 1 tatlı kaşığı şahtere ve 1 tatlı kaşığı toz zencefili 1 bardak kaynatılmış suyun içerisine ilave ederek 3-5 dakika demleyin. Bu çayı gün içerisinde 2-3 fincan kadar tüketilebilirsiniz.
BİTKİSEL KARIŞIM VE BİTKİ ÇAYLARININ PÜF NOKTALARI
Bitki çaylarının bir kısmı demlenerek içilebildiği gibi bir kısmı da kaynatılarak içilmeli. Bu iki yöntem birbirinden çok farklı. Bitkilerin odun, kabuk, kök gibi kısımları kaynatılarak hazırlanmalı ve ortalama süre 30 dakika olmalı.
Bitkilerin yaprak, çiçek gibi kısımları ise demlenerek hazırlanmalı ve demleme süresi 5-20 dakika civarında olmalı.
Her bitkinin çayı olmuyor. Bitki bileşenlerinin sıcak suya dayanıklı olması gerekiyor.
Bitki çayları tedavi amaçlı kullanılıyorsa şeker ilave edilmemelidir.
Bitki çaylarının etkisini gösterebilmeleri için açken tüketmelisiniz, yemekten 30 dakika önce veya 1-2 saat sonra içmeye özen gösterin.
Çay hazırlanması aşamasında taze su kullanın. Aksi takdirde suyun içerisindeki mineraller değiştiği için çayın kalitesi olumsuz etkileniyor.
Uçucu bileşenlere sahip çaylar için ağzı kapaklı fincanlar kullanın. Bitki kısımları çay yapılmak üzere ufalandığında oksijen ile temasa açık hale gelip değişime uğrayabiliyor. Kapalı kaplarda saklayın.
