Macaristan Başbakanı Viktor Orban, 26 Ekim’de düzenlenen ve "Avrupa ile Rusya arasında bir tercih" olarak görülen parlamento seçimlerinin ardından tartışmaların sürdüğü Gürcistan’da temaslarda bulunuyor.
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze ile bir araya gelen Orban, daha sonra ortak basın toplantısı için kamera karşısına geçti. Orban konuşmasında Gürcistan hükümetine Avrupa Birliği dahilinde seçimlere ilişkin yürütülen tartışmaları fazla ciddiye almama tavsiyesinde bulunarak, "Avrupa Birliği’nin kılavuzuna göre liberaller kazandığında seçimler demokratik olur, muhafazakarlar kazandığında ise olmaz" şeklinde konuştu. Gürcistan muhalefetinin seçimlerde hile yapmakla suçladığı Kobakhidze hükümetini tebrik eden Orban, "Savaşın ne demek olduğunu ve barışın ne kadar önemli olduğunu biliyoruz.
Macaristan, barış sevdalısı bir Avrupa ülkesidir. Siz de barıştan yana olduğunuz için çabalarınıza değer veriyoruz" dedi. Avrupa Birliği’nin seçim sonuçlarının tartışılmaya devam edilmesi nedeniyle "erken" olarak nitelendirdiği ve eleştirdiği ziyarette Orban, "Kimse, ülkesinin yok edilmesini ve savaşa dahil olmasını istemez. Bu nedenle Gürcistan halkının özgürlükten yana yaptığı tercihi anlıyoruz. Hem Avrupa yanlısı politikalar uygulayıp hem de Gürcistan’ın ikinci bir Ukrayna olmasına izin vermediği için Gürcü hükümetini tebrik etmek istiyorum. Sayın Başbakan’ın bu fikre olan bağlılığına büyük önem veriyoruz. Gürcistan’ın içinde bulunduğumuz on yılın sonuna kadar Avrupa Birliği’ne katılmaya uygun olacağından eminim" dedi. Gürcistan’daki seçimlerin özgür ve demokratik olarak gerçekleştirildiğini söyleyen Orban, Gürcistan hükümetinin AB’ye entegrasyona karşı çıktığı iddialarının ise "saçma" olduğunu ifade etti.
Kobakhidze ise Orban’a Gürcistan’ın AB’ye entegrasyonuna desteği için teşekkür etti.
"Vazife, Brüksel’in beklentilerini gerçekleştirmek değil, halkın iradesini yerine getirmektir"
Orban’ın dün akşam geldiği Gürcistan ziyaretindeki heyetinde yer alan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto ise Avrupa Birliği’ndeki bazı ülkelerin seçimlerin halkın iradesini temsil ettiğini anlamaları gerektiğini söyledi. Szijjarto, "Macaristan da 14 yıldır benzer dış saldırılara maruz kalıyor. Diğer yandan vazife, Brüksel’in beklentilerini gerçekleştirmek değil, halkın iradesini yerine getirmektir. Gürcistan hükümeti söz konusu olduğunda da durum bu" ifadelerini kullandı.
Gürcistan’da tartışmalı seçim
Gürcistan Merkez Seçim Komisyonu verilerine göre ülkede 26 Ekim Cumartesi günü yapılan seçimde iktidardaki Gürcü Hayali Partisi oyların yüzde 53.93’ünü alarak seçimlerde üst üste 4. zaferini elde etti. Yüzde 5 barajını aşarak parlamentoda temsil hakkı kazanan diğer partiler ise yüzde 11.03 oy oranıyla ikinci sıradaki Değişim İçin Koalisyon, yüzde 10.1 oy oranıyla üçüncü sıradaki ve hapisteki eski Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili’nin partisi Birleşik Ulusal Hareket, yüzde 8.81 oyla dördüncü sıradaki Güçlü Gürcistan ve yüzde 7.7 ile beşinci sıradaki Gürcistan İçin Gakharia oldu.
Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili dün yaptığı açıklamada, "Bu seçimleri tanımıyorum. Bu seçimlerin tanınması mümkün değildir. Bunun tanınması, Rusya’nın müdahalesinin tanınması demektir" ifadelerini kullanarak halka protesto çağrısında bulunmuştu. Muhalefet ve Cumhurbaşkanı Zurabişvili’nin seçim sonuçlarını tanımadığını açıklaması ülkede tansiyonun fitilini ateşlemiş, dün akşam saatlerinde başkent Tiflis’te sokaklara dökülen on binlerce kişi parlamento binası önünde toplanarak yeniden seçime gidilmesini talep etmişti.
İktidardaki Gürcü Hayali, seçim kampanyası sürecinde Batılı ülkelerin Gürcistan’ı Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşa dahil etmeye çalıştığını öne sürüyordu. Kendisini Gürcistan’da barışın garantisi olarak konumlandıran iktidar partisi, muhalefet partilerinin küresel savaş isteyen çevrelerin kuklaları olduğunu savunuyordu. Gürcü muhalefeti seçimi "Avrupa ile Rusya arasında bir tercih", hükümet ise "barış ya da savaş meselesi" olarak nitelendiriyordu.
Macar gözlemcilerin raporlarına göre seçimlerin "her açıdan pozitif" geçtiğini söyleyen Macaristan Başbakanı Orban ise seçimlerin ardından Gürcü hükümetini tebrik eden ilk yabancı lider olmuştu.
AB: "Erken ziyaret"
Avrupa Birliği’nin 13 ülkesi, Gürcistan’daki parlamento seçimlerine ve Orban’ın ziyaretine yönelik dün ortak açıklama yapmıştı. Açıklamada, "Seçim bütünlüğünün ihlali, AB’ye katılma adayı bir ülkeden beklenen standartlara uygun değildir ve Gürcü halkının meşru Avrupa yönelimlerinin ihlali anlamına gelir. Hukukun üstünlüğünün korunması, özgür ve adil seçimlerin yapılması, Gürcistan’ın AB yolunda kaydettiği herhangi bir ilerlemenin ayrılmaz bir parçasıdır. Macaristan Başbakanı Orban’ın Gürcistan’a yaptığı erken ziyareti eleştiriyoruz, kendisi AB adına konuşmamaktadır" denilmişti.
Orban’ın tepki çeken ziyaretleri
Macaristan Başbakanı Orban, ülkesinin 1 Temmuz itibarıyla AB Konseyi Dönem Başkanlığını devralmasının ardından Ukrayna için bir barış misyonu başlatmış, 2 Temmuz’da Kiev’de Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, 5 Temmuz’da Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 8 Temmuz’da da Pekin’de Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile bir araya gelmişti. AB liderleri, Orban’ın Moskova ziyareti için Brüksel’den yetki almadığını ve AB’yi temsil etmediğini açıklamıştı. AB ayrıca Orban’ın Rusya ziyareti nedeniyle Macaristan’ın Ağustos ayında yapılan gayriresmi dışişleri ve savunma bakanları toplantısına ev sahipliği yapma hakkını elinden almış, toplantılar Brüksel’e taşınmıştı.