CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Afrika'da Demokratik Kongo ve Senegal ziyaretlerinin ardından Türkiye'ye dönüÅŸ yolunda gazetecilerin sorularını cevapladı. ErdoÄŸan, KılıçdaroÄŸlu'nun S-400 konusundaki açıklamalarından ABD ile devam eden F-35 ve F-16 görüÅŸmelerine, Ukrayna ve Rusya arasındaki krize kadar birçok konuyu deÄŸerlendirdi.
"ORTADA SADECE NATO KALIYOR"
NATO Zirvesi nedeniyle gezisinin üçüncü ayağını erteleyen CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, zirveden beklentisini "Åžu anda tabii Rusya ile liderler çerçevesinde henüz ciddi bir görüÅŸme performansı sergileyen çıkmadı. Ä°ÅŸte biliyorsunuz Macron Moskova'ya geldi, tablo ortada. Arkasından Scholz geldi, o tablo da ortada. Biden ile ilgili 'görüÅŸtü, görüÅŸüyor' vesaire dediler, herhangi bir ÅŸey çıkmadı. Olayı devlet veya kurumsal bazda ele alacak olursak, burada da ÅŸu anda ortada sadece NATO kalıyor." ifadeleriyle paylaÅŸtı.
"TAVRIMIZI ORTAYA KOYACAÄžIZ"
"NATO bu video konferans zirvesiyle beraber artık tavrını belirlemelidir, ne yapacaksa yapmalıdır." diyen ErdoÄŸan ÅŸöyle devam etti:
"Malum, ÅŸu ana kadar Ukrayna'ya ciddi manada bir asker gönderme gibi durumla karşı karşıya henüz kalmadık. Herkes sadece laf yapıyor, iÅŸ yapan yok. Böyle bir durum söz konusu. Dolayısıyla Rusya artık sınırda ciddi denilebilecek sayıda asker yığınağı yapmış vaziyette. Tabii bu tablo karşısında neticenin ne olabileceÄŸini kestirmek için herhalde kâhin olmaya gerek yok. Bu bakımdan yapacağımız bu video konferansta NATO müttefiki üye ülkelerin liderleri bakalım neler söyleyecek. Biz de tabii söyleyeceÄŸimizi onların da söyleyeceklerine göre belirleyecek, tavrımızı ortaya koyacağız."
"Ä°KÄ° TARAFTAN DA VAZGEÇMEMÄ°Z MÜMKÜN DEĞİL"
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, "Türkiye'nin Rusya'ya yönelik askeri, ekonomik veya siyasi bir yaptırımı olabilir mi? Hem Ukrayna ile iyi iliÅŸkilerimiz var hem de Rusya ile birçok alanda birlikte hareket ettiÄŸimiz noktalar var, ayrıştığımız noktalar da var. Bu iki ülke arasındaki net tavrımız kimden yana olacak veya nasıl bir süreç düÅŸünüyorsunuz?" sorusuna ise ÅŸöyle yanıt verdi:
"Ä°kisinden de vazgeçmemiz mümkün deÄŸil. Rusya ile gerek siyasi gerek askeri gerek ekonomik iliÅŸkilerimiz var. Ukrayna ile de aynı ÅŸekilde siyasi, askeri, ekonomik iliÅŸkilerimiz var. 'Ukrayna'dan vazgeç' deseniz vazgeçemeyiz, çünkü ülkemizin buradaki çıkarları çok ileri derecede. 'Rusya'dan vazgeç' deseniz ondan da vazgeçemeyiz, çünkü onunla da ÅŸu anda gerçekten ileri derecede birlikteliklerimiz var. Bizim derdimiz öyle bir adım atalım ki hiçbirinden vazgeçmeden bu iÅŸi inÅŸallah çözelim. Bunun için de ekibimizle, heyetimizle görüÅŸmelerimizi yapacağız. Onun için NATO Liderler Zirvesi'ni çok önemsiyorum. Burada bütün liderlerin ne düÅŸündüklerini göreceÄŸiz. Ondan sonra da biz kendi içimizde arkadaÅŸlarımızla çalışmamızı yapacağız."
"PUTIN'LE NATO ZÄ°RVESÄ°'NDEN SONRA GÖRÜÅžÜLECEK"
ErdoÄŸan, Rus lider Putin ile görüÅŸmesi içinse, "NATO Liderler Zirvesi bizim için bu noktada isabetli olur. O görüÅŸmeyi de ondan sonra yapmak çok daha hayırlı olur." ifadelerini kullandı.
"RUSYA'NIN TAKINDIÄžI TAVRI REDDEDÄ°YORUZ"
Putin'in "Ülkelere Sovyetlerden ayrılma hakkını vermek, temeline döÅŸenen bir mayındı" ifadelerini kullanması ile Türk devletlerini hedef gösterdiÄŸi iddiaları hakkında da konuÅŸan ErdoÄŸan, "Ben burada Türk devletlerinin kastedildiÄŸine dair bir ifade görmüyorum. Tabii, Türk Cumhuriyetleri de SSCB'yi oluÅŸturan Cumhuriyetler arasındaydı. Bu tarihi bir gerçek. SSCB dağıldığında diÄŸer Cumhuriyetler gibi onlar da bağımsızlıklarını ilan ettiler. Buradan 15 bağımsız devlet doÄŸdu. Bu da tarihi bir gerçek ve hukuken de teyit edilmiÅŸ bir durum. Rusya keza bir Sovyet Cumhuriyeti olarak deÄŸil, Rusya Federasyonu olarak yoluna devam etti. Dolayısıyla, burada Türk Cumhuriyetlerinin veya diÄŸer ülkelerin kastedildiÄŸini düÅŸünmek istemiyoruz. TeÅŸkilatımız, Türk Devletleri arasında baÅŸta ekonomik, ticari, kültürel ve beÅŸerî konularda iÅŸ birliÄŸini ve dayanışmayı artırmayı hedefliyor. Bu hiçbir ülkeye veya teÅŸkilata karşı bir çaba deÄŸil. Bunu Sayın Putin de biliyor. Sayın Putin bu ifadeleri Ukrayna'nın doÄŸusunda ayrılıkçıların sözde yönetimlerini tanıyan kararını açıkladığı konuÅŸmasında söylemiÅŸti. Tabii bizim Türkiye olarak Kırım'daki tavrımız ne olduysa, buralarda da tavrımız aynı oldu. Nitekim yaptığımız açıklamayla da Ukrayna'nın toprak bütünlüÄŸü noktasında tavrımızı ortaya koyduk ve Rusya'nın bu takındığı tavrı reddettiÄŸimizi bildirdik." dedi.
"OLASI ÇATIÅžMADA TÜRKÄ°YE ZARARA UÄžRAR MI?"
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan son olarak, "Rusya ve Ukrayna arasındaki olayda kısa ve orta vadede Türkiye herhangi bir zarara uÄŸrar mı?" sorusunu ise ÅŸu sözlerle yanıtladı:
"Bu söylediÄŸiniz kesinlikle hesap iÅŸi. Elbette bu görüÅŸmeler yapılmalı. Bunların getirisi götürüsü nedir, ne deÄŸildir bakılmalı. Bunların kararını böyle heyecanla vermek yanlış olur. Biz burada çok hassas davranmalıyız, çok dikkatli adım atmalıyız. Çünkü önüne gelen garip garip ÅŸeyler söylüyor. Bakıyorsun, kimisi doÄŸal gazın bedelini çok ciddi rakamlara çıkarıyor, kimisi doÄŸal gaz vanalarını kapamaktan bahsediyor. Biz burada devlet yönetiyoruz, hassasiyetimizi korumamız gerekiyor. Bu hassasiyet içerisinde de adımlarımızı atmamız gerekiyor. Tabii bütün ilgili arkadaÅŸlarımızla istiÅŸarelerimizi en geniÅŸ anlamda yapacağız ve bu istiÅŸarelerden sonra da neler yapmamız gerekir, ne gibi adımları atmamız gerekirse onu yaparız. Hepsinden öte de bu iÅŸin zamanlaması çok önemli. Biz de bu zamanlamaya dikkat ederek adımlarımızı atacağız. Sayın Putin ile görüÅŸme için arkadaÅŸlar ÅŸu anda irtibatları kuruyorlar. Kendisiyle de telefon diplomasisini bu arada sürdüreceÄŸiz. Temenni ederim ki inÅŸallah hayırlı neticeler alırız."