Bursa gündemi şu an pahalı su faturalarını haklı olarak konuşuyor.
Ben o konuya hiç girmeyeceğim, yalnız sadece şunu söyleyebilirim.
Fazla fatura geliyorsa ödemeyin ve hemen itiraz edin. Vergilerde hak edilmeyen rakamlar vatandaştan zorla tahsil ediliyor o konuda şu an için elden bir şey gelmiyor; ama bu şekilde su-elektrik-doğalgaz gibi hizmet bedellerinde bu şekilde şişirme yapılamaz.
Çünkü bedel bellidir. Dediğim gibi ödemeyin ve itiraz edin.
Bursa’nın genel anlamda pahalı bir şehir olmasından devam edelim…
Birazdan yazacaklarım arasında istisnalar tabi ki var; ama genel olarak durum şu şekilde…
PAHALI GIDA SEKTÖRÜ
Yıllardır Bursa'daki pahalılığa dikkat ederim. Özellikle gıda sektöründe bu pahalılığı net olarak yaşıyoruz.
Uludağ'dan falan hiç bahsetmeyeceğim. Zira oradaki fiyatlar pahalı falan değil resmen kazık ötesi.
Şehir merkezindeki işletmelere değinmek istiyorum.
Başka kentlerde hesap geldiğinde “Acaba yanlış mı hesapladılar” duygusuna kapılıp itiraz ettiğim çok olmuştur.
Çünkü gerçekten adisyonlar neredeyse yarı yarıya ucuz oluyor.
Bakın Bursa’daki lüks mekanlardan bahsetmiyorum.
Oraya gidenler zaten o paraları ödeyebilen kesimle aynı ortamda olabilmek için gidiyor.
Ben orta ve düşük gelir grubuna hitap eden işletmelerin pahalılığından bahsediyorum.
İSTİSNALAR VAR AMA GENEL DURUM BU
Bunu birkaç örnekle de desteklemek istiyorum.
Dışarda yediğiniz yemek veya içecek bedeli, maliyet kadar mekan için de ödeniyor.
Ama bakıyorsunuz Bursa’daki mekanlar Boğaz’daki mekanlarla yarışıyor.
Hatta bazıları daha pahalı. Geçenlerde hem Emirgan’da hem de İstinye’de boğaza karşı, suyun dibinde çay içmiştim. İki gün sonra aynı çayı Bursa’da bir AVM’de içtim iki kat fazla ödedim.
Birinde eşsiz bir boğaz manzarası diğerinde hamburger satın alanların oluşturduğu kuyruk manzarası !
Ama pahalı olan ikincisi !
Bakın bugün İzmir Kordon Boyu Pasaport’ta deniz kenarında edilen bol çeşitli bir kahvaltıya, Bursa’daki kahvaltıcıların yarısı kadar para ödeniyor.
Yani konum desen İzmir’deki çok daha güzel; ama fiyat yarı yarıya daha ucuz.
Onlar da malzemeleri aynı yerlerden alıyor sonuçta.
Onlar neden ucuzlar ya da Bursa neden pahalı ?
Bir diğer örnek komşu şehir Eskişehir’in Çiğ Böreği meşhurdur. Onlar “Çi Börek” derler gerçi
Gel gelelim o Çiğ Börek Bursa’da iki kat fazla paraya satılıyor.
KÖKLÜ FİRMA ZOR DURUMDA
Bursa’da köfte denince ilk akla gelen firma geçen gün Konkordato ilan etti.
Peki neden? Çünkü o da abartılı fiyat politikası uyguluyordu.
Aynı lezzeti çok daha uygun fiyata sunan yerlere doğal olarak yenildi zaman içerisinde.
Aynı şekilde Heykel'de ürünleri kaliteli ve lezzetli; ama oldukça pahalı olan çok eski bir işletme de kapandı.
Bursa’nın ünlü döner kebap markasının yanına ailece yaklaşmak için bir asgari ücretli maaşının neredeyse çeyreğini bırakması gerekiyor.
Şehir dışından gelenler olmasa inanın müşterisinin yüzde 90’nını kaybeder.
O da konkordato ilan eder
Anlayacağınız Bursa patentli ürünler de, Bursa dışından gelmiş ürünler de Bursa’da pahalı.
KÖFTECİ NAL TOPLATIYOR
Bunlara karşın Bursa’daki bu ünlü ve pahalı yiyecek markaları karşısında henüz 15 yıl önce kurulan ve ucuzluğu ile nam salan bir köfteci ise aldı başını gidiyor. Bursa’nın en ünlü kebap-köfte markalarını toplasanız o 15 yıllık köftecinin cirosunun yanına yaklaşamıyorlar. 100-150 yıllık markalar 15 yıllık köftecinin arkasında adeta nal topluyor.
Bunu tahminen söylemiyorum. En çok vergi veren Bursa firmaları arasına bakın göreceksiniz zaten.
Bu noktaya bu kadar kısa zamanda nasıl geldi peki ? Cevap basit. Ürününü uygun fiyata satıyor, vatandaşı kazıklamıyor.
KİRALARA MÜDAHALE EDİLMELİ
Bursa’daki bu pahalılığa abartılı kiralarında rolü çok büyük.
Öyle mal sahipleri var ki günden 5 milyon insanın geçtiği İstiklal Caddesindeki kira kadar in cin top oynayan Altıparmak’taki dükkanına kira istiyor.
Hatta öyle kiralar istiyorlar ki bütün ay çalışıp didinip ter döken kiracısından fazla kazanıyorlar o mülkten.
İşletmeci de kirayı çıkarmak için fiyatlara yansıtıyor.
İşleri artan kiracısının kapısına dayanarak “Çok kazanıyorsun kirayı artır” diyen mal sahibini bizzat biliyorum. İşler düşünce “Kirayı düşürelim” diyen yok ama !
Kapalıçarşı’da eskiden giyim, kumaş, manifaturacılar, çamaşırcılar vardı.
Şimdi orası da baştan başa kuyumcular çarşısına dönüştü.
Peki neden?
Çünkü o fahiş kiraları ancak altın satanlar veya dövizciler ödeyebiliyor.
Bu kira konusuna devletin müdahale etmesi gerekiyor. Zira pahalılığın en büyük sebeplerinden biri bu.
Serbers piyasa ekonomisi var tamam da bu kadar serbestlik, kibarca söyleyeyim vatandaşa yansıyor.
GENEL FİYAT POLİTİKASINDAN HERKES ETKİLENİYOR
Tabi ki kendi mülkü olup da pahalı olan işletmeler de çok.
Çünkü Bursa’daki bu genel fiyat politikasından herkes etkileniyor ve ona göre etiket koyuyorlar. Piyasayı belli firmalar belirliyor diğerleri de onlara uyuyor da denebilir.
ESNAF KENDİ AYAĞINA SIKIYOR
Üst gelir grubunun yaşadığı yerlerde yüksek fiyatlı işletme açmak normaldir; ancak o gelir grubunun pek uğramadığı şehir merkezi ve çarşı gibi yerlerde bunu yapmak ayağına sıkmaktır.
Bursa’da esnafların büyük çoğunluğu işlerin düşüklüğünden hep dert yanarlar.
Bunun en önemli nedeni olan pahalılık konusunda da nedense hiçbir şey yapmazlar.
Bursa nüfusun yüzde 90’ı orta ve alt gelir grubu insanlardan oluşurken, üst gelir grubuna yönelik fiyat politikaları yürüten işletmeler “İşler düşük” diye hiç hayıflanmasın.
Aklı olan işletme sahibi hele ki içinde bulunduğumuz günlerde sürümden kazanmak için fiyatlarını düşürür.
Aksi takdirde bu iş potansiyeliyle hatta daha da düşerek devam ederler.