İş aleminde müthiş sıkıntı var. Kimse ödemiyor; bu açıklamayı Ticaret Bakanı yapmış. Evet, gün geçtikçe piyasada paranın el değiştirme hızı düşmektedir. Buna bağlı olarak özellikle son aylarda alınan mal ve hizmet karşılığı ödemelerin tahsilatında ciddi problemler yaşanmaya başlanmıştır. Sürekli yeni iflas erteleme haberleri duyulmaktadır. Yıllardır faaliyette olan şirketlerden dahi iflas erteleme başvuruları yapıldığına tanık olunmaktadır. Sözü edilen şirketler üretim yaparken ve ürettiğini satarken sıkıntıya girdiği bilinmektedir. Bir başka deyişle şirketler iş yaparken batmaktadır. İflas ertelemeye başvuran şirketlerin geneli tahsilatta yaşanan problemlerden dolayı yükümlülüklerini yerine getiremediğini ifade etmektedir. Günümüzde büyük ölçekte iş yapan şirketler, kağıt üzerinde karlı görünse de işlerini devam ettirememektedirler. Bakan ın ifade ettiği sorun işte budur. Bakan ekonomideki mevcut sıkıntının çek yasasından kaynaklandığını söylemektedir. Hapis cezasının kalkmasıyla insanların çeklerini ödemediklerini bunun da piyasayı sıkıntıya soktuğunu iddia etmektedir.
Sözü edilen iddianın doğru tarafları vardır ancak ekonomideki mevcut problemlerin bir yasadan kaynaklandığını söylemek imkan dahilinde değildir. Doğrudur, bazı ticari ahlaktan yoksun olan insanlar, çek yasasının ekonomik suçlara ekonomik suçlar mantığı çerçevesinde değişmesini istismar etmekte olabilirler. Ancak sürekli belirli kalitede mal ve hizmet almak durumunda olan şirketler hayatlarının devam ettirebilmek için düzenli ödeme yapmak durumundalar. İstisnaları bir kenara bırakmalıyız, piyasa çürük elmaları her zaman ayıklar
Bugün sorun kredi genişlemesinde ivmenin azalmasıdır. Bir başka deyişle insanların borçlanma hızı düşmektedir. Henüz borçlanmada negatife görünüm mevcut değildir.
İş hayatında zor bir dönemden geçilmektedir, en büyük sorun faal olan özel sektör şirketlerindedir. Yasa değişiklikleriyle orta yerde duran likidite sorunun çözülmesi beklenmemelidir.
Kredi balonunun sönmesiyle birlikte bu konularda daha çok yorum yapacağız.
SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
