Büyüme rakamı yıllık yüzde 4lerde, TEFE, Yİ-ÜFE rakamları aşağılarda, faizler aşağı inmeye başlamış, borsa yükseliyor, $ düşüyor, petrol fiyatları zaten dipte, Türkiyenin bütçesi fazla veriyor ve dış ticaret verileri de olumlu.
Aklıma geldi, 2002 yılından itibaren ihracat rakamlarını bir grafik halinde önüme aldım. Acaba 2023 de ihracat rakamları ne olur? 500 milyar doları bulabilir miyiz? Bir bakalım dedim.
İstatistik çok ama çok enteresan bir ilim dalı.
1960lı yıllarda istatistik dersini Rahmetli Prof. Fazıl Gülçürden aldım.
Dersi dinlerken anlamıyor, kitabını dikkatle okuyunca istatistik öğreniyorsunuz.
Hatta ben o kadar çok şey öğrendim ki, istatistik dersini anlayamayanlara ders verdim, onlar da sınıf geçtiler. Yıllar geçtikten sonra Bursada Özer Serper ile tanıştım. Çok iyi bir dosttu, o da istatistik profesörü idi ve maalesef anlattıkları anlaşılmıyordu.
Daha sonra bir istisna ile karşılaştım. Sevgili dostum Floransalı Karlo yazarı Prof. Necmi Gürsakal. O iyi konuşabilen bir istatistik hocası idi. Son yıllarda ise bu konuyu tamamen tersine çeviren birisi ortaya çıktı. Prof. Erkan Işığıçok. Tanıdığım o eski istatistik hocaları yerine bülbül gibi şakıyan, konuşmalarını dinleten bir insan. Kendisini her zaman bu özelliğinden dolayı tebrik ettim ve etmeye de devam ediyorum.
Ama istatistik deyince hemen akla yalan geliyor. Darrel Huffun İstatistik ve Yalan isimli kitabının tanıtımından bazı cümleleri aşağıya aldım.
Kitabın tanıtımında der ki: Üç çeşit yalan vardır: Yalan, kuyruklu yalan ve istatistik.
Sayılara meraklı bir kültürde, istatistiğin sırlarla dolu dili, sansasyon yaratmak, abartmak, karıştırmak ve gereğinden fazla basite indirgemek amacıyla kullanılabilir. Yani bu okuduklarımızın, duyduklarımızın, mutlaka doğru olması gerekmediği anlamına geliyor.
Ortalamalar, ilişkiler, trendler ve grafikler göründükleri gibi olmayabilir. Ortada gözle görünenden fazla bir şey çoğu zaman da eksik birşey vardır. Tıpkı biraz minare gölgesi biraz davul tozundan yapılan ilaçlar gibi istatistik de birçok önemli gerçeği olduğundan farklı hale getirebilmekte. İyi ambalajlanmış bir istatistik Hitlerin büyük yalanından daha etkilidir. Hem yanlış yere götürür hem de sizi kimse suçlayamaz.
Bu istatistiğin yalan olarak kullanılması hali. Peki doğru olarak kullanılması hali olabilir mi? Yukarıdaki tanıtım yazısı bunu da anlatıyor. Basite indirgemek gibi.
İşte ben bu yazımda istatistiksel verileri kullanarak ileride neler olabiliri sorgulamaya çalışıyorum.
Yukarıya aldığım ihracat grafiğini 1980li yıllara götürdüğümüzde ne görüyoruz. İhracat 2,5 milyar $ dan 15 milyar dolara yükseliyor. Sonra 2002 yılında 36 milyar dolara çıkıyor.
2002 yılında 36,059 milyar dolar olan ihracat 2008 yılında 132,027 milyar dolara çıkmıştır. Yani 7 yıl içinde yüzde 366 oranında ihracat artmış olmaktadır. Aynı şekilde gayret gösterilerek ihracat üzerinde çalışıldığı takdirde ihracatın yüzde 366 oranında arttığını varsayalım. Ne kadar ihracat olur acaba?
2015 ihracat rakamı= 157.610 milyar dolar X % 366 = 576,853 milyar dolar olur.
Olur mu olur, istatistik böyle söylüyor arkadaşlar.
Burada bir de hikaye anlatalım da yazımızı tatlı tatlı bitirelim.
Bursalı iki sanayici arkadaş, bir fırsat bulmuşlar.
Jamaikada tatil yapıyorlar.
Akşam karanlığı olmak üzere, yavaş yavaş göz gözü görmeyecek hale gelmeye başlamış.
Yani akşam olmakta, şairin deyişiyle sular kararmakta.
Birden kulaklarına tatlı bir Karadeniz şivesiyle konuşulan Türkçe kelimeler geliyor.
Hayrola ne oluyoruz diyorlar.
Bakıyorlar karşıdan iki kişi geliyor.
Soruyorlar, kimsiniz, nesiniz, nereyesunuz diye?
Bu iki kişi, hakikaten Karadenizli imişler ve orada bir iş kurmuşlar. Jamaika gibi yerde, iki Karadenizli.
Ne iş yaparsınız ki deyince, gururla söylüyorlar.
Çok ama çok iyi bir iş kurduk.
İş mi? Evet Kübadan püro kaçakçılığı!!!
Bu ülkenin çocukları yüzyıllarca kartal kanatlı akıncılarla dünyayı dize getirmişti.
Şimdi ise kartal bakışlı tüccar ve sanayicilerle dünyanın her tarafındalar.
Son zamanlarda ihracattaki teknolojik ürünlerin artışı ve kendi yaptığımız milli savunma ürünleri ile 2023de ihracatın kolayca 500 milyar doları bulması mümkündür.
Tek biz dik duralım, sağlam olalım ve ciddi çalışalım.
EKOHABER
