BİSİKLET, etkin bir ulaşım aracı (2)

Önce İzmir, izlerken heyecan duyduğum, işte Avrupa Bisiklet Ağına katılmaya hazır, dediğim bir oluşum. İzmir Büyükşehir belediyesi, ulaşım ana planını revize ederek, kent içi yolculukların motorlu araçlarla yapılan bölümünü küçültülmesini ve bireylerin kent içindeki hareketlerini toplu taşım araçlarıyla, bisikletle ve yürüyerek yapmalarını destekleyen değişimleri uygulamaya sokmuş. İzmir körfezini dolanan, Çeşmeye ve Karaburuna uzanan bisiklet yolu ağını adım adım İzmirlilerin kullanımına sunmuş ve sunmaya devam ediyor. Bu arada geçen hafta sizlere bahsettiğim Avrupa Bisikletli Turizm Ağına, EUROVELOya da, deniz taşımacılığıyla, Sakız Adası ve Midilliye bağlanmayı hedefliyor ve bisikletli turistlerin İzmir çevresindeki doğal ve tarihi cazibe bölgelerine ulaşmalarını planlıyor.
Konya, Büyükşehir Belediyesi 2001 yılından bu yana uyguladığı Ulaşım Master planında, ulaşılabilir ve güvenli bisiklet yolu ağına yer vermiş, uygulamalarını bu yönde geliştirmiştir. Bugün master planda öngörülmüş 350 km kent içi bisiklet yolu ağına ulaşılmış ve 500 kmye genişleme hedefine doğru yola çıkılmıştır. Ayrıca şehrin 50 noktasında oluşturdukları kiralama noktalarından 500 bisikleti kullanıma sunmuş. Bu arada, özellikle üniversite öğrencileri kiralık bisikletleri ağırlıklı olarak kullanır olmuşlar.
Kadıköy, Belediyesi hazırladığı 2015-2019 Stratejik Planı ve Bisiklet Yolları Masterplanı dahilinde bisiklet yolları imalatını sürdürmekte, düzenlediği toplantılarda halkı, bisiklet kullanımının sağlığa yararları yanında, güvenli bisiklet kullanımı doğrultusunda bilgilendirme yapmaktadır. Bisiklet festivali ve benzeri etkinliklerle bisiklet kullanımının yaygınlaşmasını teşvik etmektedir.
Ve BURSA, Büyükşehir Belediyesi, Ulaşım Koordinasyon Şube Müdürü, Ulaşım ve Trafik Planlama Uzmanı olarak kendini tanıtan uzman arkadaşımız, Bursada oluşturdukları bisiklet yolu ağını, planlarıyla ve uzunluklarıyla çok güzel anlattı. Bursada toplamda 185 km bisiklet yolu yaptıklarını, yapmaya devam ettiklerini açıklarken, benim her vesile ile dillendirdiğim, Ertuğrulkent-Özlüce bisiklet yolu ağını da yapılmışlar içine yerleştirdi. Oysa bu bölgedeki bisiklet yolları benim 1999da görevi teslim ettiğim haliyle duruyor, kavşaklar birleştirilmemiş, trafik ışıklarıyla donatılmamış, kullanılmaya imkan vermeyecek haliyle… Dönemimde bu bisiklet yolları, BursaRay istasyonlarını besleyen, bu bölgede yaşayanları bisiklet+BursaRay beraberliği ile kente ulaştıran, yerleşimleri okullara bağlayan bir düzen içinde projelendirilmiş ve yapımına başlanmıştı. Hedef BursaRayla kente gideceklerin evlerinden istasyona bisikletiyle gelmesi, bisikletini oradaki bisiklet parkına kilitlemesi ve akşam dönüşte bisikletini alıp evine dönmesiydi. Çocukların da okullarına bisikletleriyle gidip dönmeleriydi. Ama ne yazık ki böyle bir kullanım hiç yok, yolların bu kopuk ve güvensiz haliyle, olmaz da. Sunumda bir de şöyle bir rakam verdi, sunumu yapan uzman, 1060 mevcutlu bir okula 6 çocuk bisikletle gidip geliyormuş!!!
Oysa Çalıştayın ilk günü yapılan bir bisikletli çevre gezisi sonrası, çevredeki çocuklara da bisikletle okula gitme programı uygulandı, 10 civarında çocuk okula bisikletle götürüldü. Çocuklar bu uygulamadan o kadar çok hoşlanmışlar ki, o gün bir çocuk annesine bisiklet aldırmış.
Ben bu konuyu her vesile ile, her ortamda dillendiriyorum, ancak ilgili ve de sorumlu belediye organının dikkatini çekemiyorum. Bu çalıştay vesilesiyle dikkat çekmemin mümkün olmadığını da anladım, konunun yetkilisiyim diyerek sunum yapan kişi, sunumundan sonra, işlerim yoğun, diyerek çalıştayı terk etti gitti, oysa kendisi veya görevlendireceği arkadaşları, sizlerle geçen hafta paylaştığım Avrupa kentlerindeki uygulamalara ait sunumları izleseydi, çok şey öğrenirlerdi, kafalarında bunları biz kendi kentimizde nasıl uygularız, sorusunun cevaplarını ararlardı.
Ben sunumların sorular bölümünde bir örnek verdim ve önerdim;
1992 yılında Habitat 1 konferansı sonrası, İklim Değişikliği ile mücadelede halkın katılımını dünya ölçeğinde sağlamak amacıyla BM desteğinde kurulan ICLEI/Yerel Çevre Girişimleri Konseyi yönetim kurulu üyesiydim, başkanlığım sürecinde. ICLEİnin, bu mücadelede halkın katılımını içeren Yerel Gündem 21 oluşumunu ilk defa Türkiyeye ben getirdim, Bursada uygulatmaya başladım. Örneğin mahallelerde, çocuklar dahil, her kesimin katıldığı Yerel Gündem 21 Katı Atık gruplarıyla, Bursada evlerden atılan atıklarda, geri dönüştürülebilecek olanların ayrılmasını ve ayrı toplanmasını, ev ev dolaşarak başlattık. Bugün gelinen noktaya baktığınızda, artık bu atıklar Bursa bazında, tüm evlerde ayrı biriktiriliyor ve ayrı toplanıyor ve bu konuda oluşan sanayi tesislerinde değerlendiriliyor.
İşte bu başarılı örnekten hareketle diyorum ki, gelin Bursa Bisiklet Etkin Ulaşım Hareketini, Özlüce / Ertuğrulkent / U.Üniversitesi bölgesinde başlatalım. Ama önce mevcut bisiklet yolu ağını onaralım, işaretlemeler ve trafik ışıklarıyla donatalım ve mahalle / site ölçeğinde halkın katılımını baz alan Yerel Gündem 21 Bisiklet Ulaşım Komiteleri oluşturalım ve çeşitli etkinliklerle çocukların, üniversite öğrencilerinin, kadınların, iş sahiplerin vb. günlük yaşamları içine, “Bisiklet, Etkin Bir Ulaşım Aracı olduğunu yerleştirelim.
Ne dersiniz? Bursada hedeflerinize çok daha konforlu ve çevre duyarlı biçimde ulaşmak istemez misiniz?