Her ne kadar iş sözleşmelerinin yazılı biçimde yapılması yönünde yasada (bizce hatalı biçimde) net bir emir yoksa da, işverenin çalışana içeriği dolu bir belge verme mecburiyeti var. Yasanın lafzıyla 'Yazılı so¨zles¸me yapılmayan hallerde is¸veren is¸c¸iye en gec¸ iki ay ic¸inde genel ve o¨zel c¸alıs¸ma kos¸ullarını, gu¨nlu¨k ya da haftalık c¸alıs¸ma su¨resini, temel u¨creti varsa u¨cret eklerini, u¨cret o¨deme dönemini, su¨resi belirli ise so¨zles¸menin su¨resini, fesih halinde taraların uymak zorunda oldukları hu¨ku¨mleri go¨steren yazılı bir belge vermekle yu¨ku¨mlu¨du¨r.'
Yanı sıra belirli süreli iş sözleşmeleri 1 yıldan uzun süreli düzenleniyorsa yazılı sözleşme mecburiyeti mevcut.
İş sözleşmeleri bilindiği üzere belirli, belirsiz, kısmi süreli, tam sürel, takım sözleşmesi, deneme süreli gibi tür ve çeşitlerle yapılabilir.
İş sözleşmeleri için şekil şartı yok, diyor yasa. Ancak yine yukarıda belirttiğim üzere bir çok halde yazılı iş sözleşmesi yapma gereği ortada.
Yazılı iş sözleşmesi yapmama durumunda özellikle işveren aleyhine birazdan değineceğim büyük riskler ve olumsuzluklar yanında, yazılı sözleşme gereği bulunan hallerde veya işçiye iş koşullarına dair yazılı belge vermeme hallerinde İşkur incelemeleri sonucunda mazallah büyük idari para cezaları ödenmesi söz konusudur.
Yazılı sözleşmelerde Noterde düzenleme tasdik vs. şekil şartı yok. Vergiden, harçtan muaf.
Daktilo (şimdilerde bilgisayar) başında, veya tükenmez kalemle çift nusha sözleşmenizi düzenleyebilirsiniz.
Sendikal sözleşmeleri, Toplu İş Sözleşmelerini bir yana bırakırsak işçi ile işveren arasında yazılı iş sözleşmesi yapma ve fazla çalışmalarda olduğu üzere her sene başında bazı hususları yasalar, içtihat ve gelişmelere göre güncellemekte de büyük yararlar (hatta zorunluluklar) söz konusu.
Öte yanda, yazılı iş sözleşmelerinde 270 saate kadar fazla çalışmanın ücrete dahil edilmesiyle ilgili hükümler (asgari ücretin biraz üzerindeki çalışmalarda), işçinin aynı işverene ait bir başka işletmesinde çalışmasına dair hükümler, fazla mesai yaptırabilme, iki aylık deneme süresi opsiyonu, disiplin hükümleri, haksız rekabet gizlilik cezai şartlar gibi bir çok hususta yazılı sözleşme yapma, hatta uzman hukukçular yardımıyla sektörel hassasiyetler ışığında sözleşmeyi iyi kurmak, her iki tarafın lehine olacaktır.
Karşılaştığımız olaylarda iyi bir sözleşmenin kurulmadığı durumlarda özellikle işverenin kendi deyimleri ile davaya 3-0 mağlup başladığına sıkça tanık olmaktayız. Zira işçi lehine yorum ilkesi iş hukukumuzun daha uzunca süreler devam edeceğe benzer ilkelerinden biridir.
(Bu konuya daha sonra uzunca değineceğiz.)
Saygılarımla
SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?