2018 yılı bütçenizi yapmalısınız (1)

Ülkenin Genel Görünümü:
2017 yılının Ekim ayını bitirdik. İç ve dış şoklarla karşı karşıya bir ülke halindeyiz. Bütün bu şokları öyle veya böyle atlattık ve atlatmaya devam edeceğiz. Türkiye, halen resmen, ekonomik açıdan dünyanın 17 inci büyük ekonomisi, gayriresmi olarak daha ilerilerde olan bir ekonomi.
Özellikle 1980 yılından sonra ve daha sonra da 1990 lı yıllardan itibaren yapılan yeni ve modern yatırımlarla, yaptığı yatırım konularında dünyanın bir çok ülkesinin başa çıkamadığı bir ülke halinde. Dolayısı ile eskiden olduğu gibi dış ülkeler tarafından etki altına alınması zor olan bir ülke. Son iki yılda dış müdahalelerin en büyüğünü gördük ve atlattık. Şimdi o müdahalelerin artçı şoklarını yaşıyoruz. Tabii ülke fertleri ve sanayicileri olarak da gelecekten endişeli olmamız gayet normal. Ama , ben her zaman bardağın dolu tarafını göz önüne alırım. Dolayısıyla ülke bu şokları da atlatacak ve normale dönecektir.
Bu yıl enflasyon, artışa geçti. Ekonomik, sosyal, siyasal ve askeri olarak savaş halindeyiz. Bu kadarla atlattığımıza da şükrediyorum. Her zaman söylediğim, yıllardır yazdığım gibi işletmeler açısından her türlü şoklara karşı koyma: bütçe ve bütçeleme ile olacaktır.
Tüccar ve sanayicimiz, ihracatçımız ise hala enflasyonun tekrar düşeceğine, paranın değerli hale geleceğine inanamıyor. Ülke olarak, orta gelir tuzağının yanında benim tabirimle orta enflasyon tuzağına da yakalanmış durumdayız. Enflasyonu yüzde10'un altına indirdik, ama yüzde 5'in altına indirmek çok ama çok büyük bir çalışma gerektirmektedir. İnşallah ülke olarak bunu da başaracağız. .
Birkaç yıl önce yazdığım gibi , eğer ciddi olarak enflasyonun düşmesini istiyorsak bir takım alışkanlıklardan vazgeçmeliyiz. Mesela;
1- Paradan para kazanma devri bitmiştir.
2- Stoktan para kazanma devri bitmiştir.
3- Eş, dost, ahbapla el birliği vererek, birbirini kollayarak yaşama bitmiştir.
4- Kayıt dışı ekonomiden para kazanmak da çok yakında bitecektir.
5- 'Just in time' modeli üretim gereklidir.
6- Asgari stok esasında stok tutulmalıdır.
7- Üretimde verimlilik ön plana çıkacaktır.
8- Araştırma geliştirme şarttır.
9- Bir başkası ne yapıyorsa ben de onu yapayım devri geçmiştir. (Yani taklitçilik birşey kazandırmayacaktır.)
10- İhracat yapın ve birbirinizi baltalamayın. Türklerin en büyük rakibi Çin değil, yine Türklerdir.
11- Devletten bir şey beklemeyin ve de vergi verin.
Yukarıda saydığım esasları göz önüne alırsak bu esaslara uyan firmalar gelişecek, uyamayanlar duraklayacak veya batacaklardır. Bu saydıklarımın başında olması gereken ise 'ayağını yorganına göre uzatmak' veya BÜTÇE çalışmalarıdır.
BÜTÇELEME
Senelerdir bütçeleme çalışmasının önemini anlatırım. Hemen 'olmaz, sen bilemezsin, bizim sektörde olmaz' itirazları ile karşılaşırım. Ben de olacağını iddia ederim ve hala da ediyorum.
Her gittiğim çalıştığım yerde hemen bütçe sisteminin önemini anlatmaya uğraştım. Buna uyan, bütçe sistemini kuran firmalar her krizde ayakta kaldı, büyüdü, yatırım yaptı ve dev oldu. Yıllardır bütçe konusunu konuştuğum, öğretmeye çalıştığım firmalarda, şimdi üstat seviyesine gelmiş olan kimseler, ben şu yıllarda CEVDET AKÇAKOCA'dan bütçe dersi aldım ve firmamızın finansman konusundaki başarıları bu derslere bağlıdır demektedirler.
Bütçe sistemini kurmayan firmalar ise battı veya yerinde saydı.
Bütçe sisteminin yürümesi için önce işletme yetkililerinin buna inanması gerekmektedir. Şimdiye kadar bütçe yapılmasını teklif ettiğim firmalardan bir çoğunda yetkililer veya sorumlular:
a. Bizim firmamızda veriler çok değişkendir.
b. Türkiye şartlarında belirsizlikler çok,
bütçe olmaz.
c. Hadi canım sen de,
d. Biz zaten bunları aklımızdan yapıp takip ediyor, görüyoruz gibi mazeretler ileri sürerek bütçe yapmak istememektedirler. Neyse ki , artık bir çok firma yöneticileri bütçenin önemine inanmaya başlamışlardır.
Kısaca bütçe sisteminde ne yapacaksınız?
Onu anlatalım.
1- Önümüzdeki (1) yıl içindeki varsayımlarınızı tesbit ediniz.
Enflasyon, dolar, faiz, ülkenin kalkınma hızı vs. gibi ana veriler.
2- Bu ana verilere göre aylar itibariyle fiyatlarınızı tespit ediniz.
3- Buna bağlı olarak üretim ve satış miktar ve tutarlarınızı bulunuz.
4- Üretimin maliyetini hesaplayınız.
5- Karınızı, zararınızı, finansman ihtiyacınızı bulunuz.
6- Finansman açığı olacak dönemler için tedbirlerinizi böylece önceden düşüneceksiniz ve...
Devamı haftaya