Girişimci için 'Kitle Fonlaması've mevzuat değişikliğinin getirileri

Girişimcinin iş fikrinin bir demo ürün ile somutlaştırılması devamında, girişimin ticarileştirilmesi için ortaya atılan birçok yatırım modeli vardır. İlk ürününü oluştururken elbette parayı nereden bulacağı bellidir, çevresinden. Yabancıların deyimi ile '3F: Friends, Family and Fools' bu grubu oluşturmaktadır, yani Türkçe'ye '3A: Arkadaşlar, Aile ve Aptallar' olarak çevrilebilir bu ilk aşama fonlama yöntemi. İlk aşama atlandıktan, fikrin bir demo ürüne dönüşmesinden sonra ise, asıl mücadele başlar; ürünün ticarileştirilmesi.
Teknokentler, melek yatırımcılar, girişim sermayesi fonları, teknoloji transfer ofisleri derken, Dünya'da uzun süredir uygulanan ve başarılı olan bir yatırım modeli, yıllar süren mevzuat çıktı çıkacak tartışmalarından sonra, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'muza giriş yapmıştır; Kitle Fonlaması (Crowdfunding).
Dünya'da özellikle Kickstarter firmasının amiral gemisi rolünde olduğu bu fonlama yönteminin açıklaması şu şekilde. Siz demo ürününüzü tanıtır videonuzu, kitle fonlaması portali özelliği taşıyan internet sitesine yüklüyor ve açıklamasını yapıyorsunuz. Size yatırım yapmak isteyen kullanıcıları eğer bu miktarlar düşük miktarlar ise, ki bu miktar 10 Dolar da olabiliyor 50 Dolar da, karşılığında bir ödül sunmuyor ve bunu bağış olarak kabul ediyorsunuz. Miktar yükseldikçe, karşılığında verilen ödüller kademeli olarak yükseliyor. Örneğin 100 Dolar bağışlayan birine karşılığında ürüne dair hediye kazak gönderiyor, 150 Dolar bağışlayana internet sitenizde ismini yayınlıyor, ürünün fiyatı miktarında bağış yapana ise ürünü herkesten 3 ay önce teslim etme taahhüdünde bulunuyorsunuz. En başta bir hedef belirliyorsunuz, bu hedefe ulaşınca başarılı oluyorsunuz. Kickstarter sitesinde yayımlanan projelerde, oldukça fazla sayıda milyon Dolarlara ulaşan yatırımların toplandığını görebiliyorsunuz. Bu projeler makina üretiminden, moda projesine, birçok alanda çeşitlenebiliyor.
Bizde ise yıllardır bu firmaların hukuki altyapısının oluşturulması için çalışmalar yapılıyordu. Nihayet geçtiğimiz aylarda, Sermaye Piyasası Kanunu'na ekleme yapıldı. Kanunun tanımına göre Kitle Fonlaması; bir projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla Kurul tarafından belirlenen esaslar dâhilinde bu Kanunun yatırımcı tazminine ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanmasını ifade etmektedir.
Kanun uyarınca kitle fonlaması platformlarının, Sermeye Piyasası Kurulu'ndan öncelikle izin alması gerekiyor. Ayrıca kitle fonlaması tanımı oldukça geniş yapılmış. Buna göre, halktan topluca para toplayan her firmanın aslında kitle fonlaması yaptığı gibi yanlış bir düşünce de yorumlanabilir konumda oluyor.
Kanundaki en önemli eksikliklerden birisi de, halktan para toplanmasına karşılık, bu platformların bu yatırımlara karşı, ihraç belgesi veya izahname hazırlama yükümlülüğü altında bulunmamasıdır. Oysa ki bu platformların, diğer Sermaye Piyasası Kanunu'na tabi şirketler gibi, bu belgeleri yatırımcıların menfaatleri açısından hazırlaması gerektiği, daha makul bir değerlendirme olacaktır.
Ancak Kanun, aksini söylemektedir.
Kitle fonlamasının özellikle Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde oldukça etkili bir mevzuatı bulunmaktadır. ABD'de yine bizdeki gibi, onların SPK'sı olan Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu altında faaliyet gösterilmektedir. Ancak bizdeki düzenlemenin oldukça yoruma açık ve ana hatları ile getirildiği görüldüğünde, ikincil mevzuat yani Yönetmelik ve Tebliğ'ler ile detaylandırmaların yapılması beklenmektedir. Yine de bu güzel bir adımdır.
Bu sayede, Arıkovanı adlı kitle fonlaması platformunda Ape X adlı bir Drone projesinin 750 Bin TL'den fazla yatırım topladığına bu hafta şahit olduk. Demek ki bu atılım halk tarafından desteklenmeye şimdiden başladı. Daha güzel ve katkı dolu günlere.
Saygılarımla.

( Yazı Av. Bahadır YAZICI tarafından
kaleme alınmıştır. )