İşçiye işverence verilen eğitim, işçinin işyerinde mal ve hizmet üretimine katkı sağlanması sebebiyle işveren yararına olmakla birlikte, verilen eğitim sayesinde işçi daha nitelikli hale gelmekte ve ileride daha kolay iş bulabilmektedir. Bu nedenle işçiye masrafları işverence karşılanmak üzere verilen eğitim karşılığında, işçinin belli bir süre çalışmasının kararlaştırılması mümkündür. İşçinin de verilen eğitim karşılığında işverene belli bir süre iş görmesi işverene olan sadakat borcu kapsamında değerlendirilmelidir. Bununla birlikte verilen eğitimin karşılığında yükümlenilen çalışma süresinin de eğitimin türü ve masrafları ile uyumlu olması gerekir. Buna karşın, işçiye 6331 sayılı Kanun hükümlerine göre iş sağlığı ve güvenliği önlemleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlere ait giderlerin işçiden talebi mümkün görülmemelidir.1
Eğitim süresince işçiye verilen ücretler eğitim gideri kapsamında kalmadığından geri istenmesi mümkün değildir. Aynı şekilde reklam giderleri, öğrenci maaşları, beklenmeyen giderler eğitim giderlerinden olmadığından istenemez.
Sözleşmede işçiye verilen eğitim giderlerinin geri istenebileceği kararlaştırılabileceği gibi çoğu zaman cezai şart niteliğinde 'sözleşmenin süresinden önce feshedilmesi halinde standart olarak x TL eğitim gideri işçi tarafından ödenecektir.' şeklinde sözleşme hükümleri ile de karşılaşılabilmektedir. Bu gibi hallerde eğitim gideri cezai şart niteliğinde ve tek taraflı olsa da verilen eğitimin masrafı ve niteliği ile orantılı olup olmadığı yönünden araştırma yapılmalıdır. Verilen eğitim kısa ve yapılan gider az olmasına karşın uzun çalışma süresi öngörülmesi açık oransızlığın göstergesidir. Verilen eğitimin işçinin mesleğine bir katkısı olmaması halinde de oransızlık ortaya çıkabilecektir.2
Örneğin; 'Davalı işçiye eğitim gideri yapılmasına karşın, öngörülen asgari süre 7 yıldır. Bu azamı bir süredir ve hakkaniyete uygun değildir. Bu sürenin asgari süre olduğundan söz edilemez. Davacı işverenin ilaç sektöründeki değişiklikler nedeni ile eğitimi sürekli verdiği ve bunun çalışmanın bir koşulu ve işçiden çok işveren lehine olduğu açıktır. Sözleşmedeki sürenin uzunluğu ve verilen eğitimin niteliği nedeni ile bu yöndeki hüküm geçerli değildir.
Davacı işveren eğitim gideri de talep edemez.'3
Yürekten esenlikler ve en içten saygılarımızı sunarız.
1- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 16.01.2017 tarih, Esas 2015 ve Karar 2017/51 nolu içtihat (Yargıtay Kararlar Dergisi, Cilt 43, Sayı 5, Mayıs 2017, sayfa 1120 ve devamı
2- Ocak, U.: Feshe Bağlı İşçilik Alacakları, Ankara 2015, 1. Kitap, sayfa 1389
3- Üstte dip not (1) deki içtihat
Eğitim süresince işçiye verilen ücretler eğitim gideri kapsamında kalmadığından geri istenmesi mümkün değildir. Aynı şekilde reklam giderleri, öğrenci maaşları, beklenmeyen giderler eğitim giderlerinden olmadığından istenemez.
Sözleşmede işçiye verilen eğitim giderlerinin geri istenebileceği kararlaştırılabileceği gibi çoğu zaman cezai şart niteliğinde 'sözleşmenin süresinden önce feshedilmesi halinde standart olarak x TL eğitim gideri işçi tarafından ödenecektir.' şeklinde sözleşme hükümleri ile de karşılaşılabilmektedir. Bu gibi hallerde eğitim gideri cezai şart niteliğinde ve tek taraflı olsa da verilen eğitimin masrafı ve niteliği ile orantılı olup olmadığı yönünden araştırma yapılmalıdır. Verilen eğitim kısa ve yapılan gider az olmasına karşın uzun çalışma süresi öngörülmesi açık oransızlığın göstergesidir. Verilen eğitimin işçinin mesleğine bir katkısı olmaması halinde de oransızlık ortaya çıkabilecektir.2
Örneğin; 'Davalı işçiye eğitim gideri yapılmasına karşın, öngörülen asgari süre 7 yıldır. Bu azamı bir süredir ve hakkaniyete uygun değildir. Bu sürenin asgari süre olduğundan söz edilemez. Davacı işverenin ilaç sektöründeki değişiklikler nedeni ile eğitimi sürekli verdiği ve bunun çalışmanın bir koşulu ve işçiden çok işveren lehine olduğu açıktır. Sözleşmedeki sürenin uzunluğu ve verilen eğitimin niteliği nedeni ile bu yöndeki hüküm geçerli değildir.
Davacı işveren eğitim gideri de talep edemez.'3
Yürekten esenlikler ve en içten saygılarımızı sunarız.
1- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 16.01.2017 tarih, Esas 2015 ve Karar 2017/51 nolu içtihat (Yargıtay Kararlar Dergisi, Cilt 43, Sayı 5, Mayıs 2017, sayfa 1120 ve devamı
2- Ocak, U.: Feshe Bağlı İşçilik Alacakları, Ankara 2015, 1. Kitap, sayfa 1389
3- Üstte dip not (1) deki içtihat
