Türkiye kanatlı sektörü tavuk ve yumurta savaşları (1)

Bir müddettir, ekonomi veya muhasebe yerine Türkiye'nin tohum meselesi, tarım sektörü gibi yazıları yazıyorum. Bu defa sıra geldi Türkiye'nin kanatlı sektörüne, Dünya ve Türkiye arasındaki tavuk, yumurta savaşlarına. Yazımızdaki bilgiler doğrudan doğruya Türkiye Kanatlı Sektörü ihracatçılar birliğinden, et ve yumurta üreticileri birliklerinden alınmış rakamlardır. Ben bilgilere, 30 yıla yakın süren tavuk ve yumurta sektöründeki yeminli mali müşavirlik bilgilerimden ufak tefek ilaveler yaptım.
Kanatlı Sektörü, ülkemizde 1970'lerde küçük aile işletmeleri üretimi olarak başlamış, 1980'lerde sektördeki yapısal değişimle entegre tesislerin kurulması, sözleşmeli üretim şekline yönelmiştir. 1990'lı yıllarda sektöre yapılan yatırımlarla modern üretim tesislerinin sayısı ve üretim kapasitesi hızla artmış, yüksek standartta üretim yaygınlaşmıştır. 1990-2014 döneminde ise, üretimde patlama yaşanmıştır. Ülkemiz, mevcut durumda kanatlı eti ve ürünleri üretiminde dünyada en ön sıralara gelmiş, teknolojik seviye olarak Avrupa Birliği (AB) standartlarının üzerindedir.
Bu kısımda yazdıklarım komplo teorisi olarak değerlendirilse bile yine de yazmaktan geri durmayacağım.
Türkiye'nin bu üretim seviyesin ve kalitesine gelmesi ile birlikte, Türkiye'de kuş gribi vakalarında inanılmaz bir artış başlamış, sosyal medyada ise gerek kanatlı ve gerekse yumurta üretim tesisleri ile ilgili moral bozucu paylaşımlar çoğalmış, ama bu arada Türkiye kanatlı sektörü aşağıda belirttiğimiz gibi yoluna devam etmiştir. Kısaca araya girerek şunu ilave etmek istiyorum.
a. Türkiye ile dünyadaki pazarlarını kapmaya başladığımız diğer üretici ülkeler arasında inanılmaz bir propoganda savaşı başlamıştır.
b. Ne yazık ki ülkemizin sosyal medya kullanıcıları maalesef ülke aleyhine yalan yanlış her türlü paylaşımı hem de doğruluğunu hiç incelemeden paylaşmaya başlamışlardır.
Türkiye'deki kanatlı işletmelerinin tamamı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü'ne bağlı 26468 sayılı Kuluçka ve Damızlık İşletmeleri Yönetmeliğine göre kuruluş, üretim ve çalışma izni almış tesislerdir. Bütün kesimhanelerin çalışma şart ve koşulları, Kanatlı Hayvan Eti ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğine göre resmi kurumlarca belirlenmekte ve denetlenmektedir. Ayrıca Türk Kanatlı Sektöründe yer alan bütün işletmelerde Avrupa kalite standartlarını zorunlu kılan üretim metotları kullanılmaktadır. Tüm bu yönetmeliklerle Türk kanatlı ürünleri sektörü; başta coğrafi konumu, Hedef Pazarlara Yakınlığı, sahip olduğu alt yapı, kullandığı teknoloji, AB Normlarında Üretim, İşleme Kapasitesi, İhracat Potansiyeli bilgi birikimi ile üretmiş olduğu kaliteli ve sağlıklı ürünlerle girmiş olduğu pazarlarda rahatlıkla yer edinebilmekte, dünya pazarında diğer ülkelerle rekabet edebilmektedir.
Bugün Türk Kanatlı Sektörüne baktığımızda, diğer rakip ülkelerle yarışacak düzeyde hatta daha da avantajlı olduğumuzu söyleyebiliriz. Bugün Türkiye'nin kanatlı sektöründe geldiği nokta dünya ihracat sıralamasında piliç etinde 10, yumurta da ise ilk 3 tür.
1 Kanatlı et üretim -miktar- tutar- ihracat
Aşağıdaki tablolarda da görüleceği gibi Türkiye'de kanatlı eti üretimi 1990 yılında 217 bin ton iken 2017 yılında 2.383.900 tona ulaşmış, tüketim kişi başına 3,66 kg. dan 24,77 kg. a çıkmıştır. Kanatlı et ihracatı da 443.021 kg. a ulaşmıştır.
Okurlarıma şunu da anlatmak isterim, bizzat gezdiğim, gördüğüm kanatlı kesimhanelerinde hayvanların kesimi çok hijyenik şartlarda yapılmakta, ibiği, tüyü, kanadı, kemiği, ciğeri, kanı velhasıl her parçası değerlendirilmekte ve özellikle ihraç edilmektedir. Bugün kanatlı sektörümüz, doğuda Çin ve Japonya'ya, güney yarım kürede Angola dahil bir çok ülkeye doğrudan ihracat yapmaktadır.