Konkordato spekülasyonu

Konkordato, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlunun vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmayı amaçlayan müessesedir. İflasa tabi olan ya da olmayan herkes, şartları oluştuğunda bu müesseseden yararlanabilir.
İflas talep edebilecek her alacaklı da, iflasa tabi borçlu hakkında, gerekçeli bir dilekçeyle mahkemenden konkordato işlemlerinin başlatılması için konkordato talep edebilir (İİK m. 285).
Üstte açıklanan resmi konkordatodur. Ayrıca borçlunun, alacaklılarının tümü veya bir kısmı ile anlaşarak, yargıya başvurmaksızın borçlarını yeniden düzenleyebilmesi de mümkündür. Bu konkordatoya, özel konkordato adı verilir.
Borçlunun iflasa tabi olup olmamasına bakılmaksızın, resmi konkordato için yargılama ile görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir.
Borçlu; borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceği, bu kapsamda alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacakları, ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağı, borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli mali kaynağın sermaye artırımı veya kredi temini yoluyla yahut başka bir yöntem kullanılarak sağlanacağını gösteren konkordato ön projesi, İİK'nun 286 ncı maddesinde belirtilen diğer listeleri, belgeleri, tabloyu ve konkordato sürecinde mahkeme veya komiser tarafından istenebilecek diğer belge ve kayıtları mahkemeye ibraz etmek zorundadır.
Komiserin gerekçeli raporunu ve dosyayı tevdi alan mahkeme, konkordato hakkında karar vermek üzere yargılamaya başlar.
Komiser; kendi başkanlığında yapılan alacaklılar toplantısında borçlunun durumu hakkında vereceği gerekçeli raporunu ve dosyayı mahkemeye tevdi eder. Mahkeme, komiseri dinledikten sonra en geç kesin mühlet içinde ya da verilecek ek mühlet içinde kararını verir.
Mahkeme; iflasa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra İİK'nun 292 /I madde fıkrasında belirtilen durumların gerçekleşmesi halinde, komiserin yazılı raporu üzerine kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflasına resen karar verir.
Mahkeme konkordato projesini yetersiz bulursa kendiliğinden veya talep üzerine gerekli görüldüğü düzeltmenin yapılmasını isteyebilir. Aksine olarak, konkordato projesini yeterli görürse, konkordatonun tasdiki kararını verir ve bu kararın yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyum tayin edebilir (İİK m. 306).
Yukarıdaki açıklamalardan; yargılamayı yapacak olan ticaret mahkemesi hakimlerinin konkordato için talep edilen konkordato şartlarının bulunup bulunmadığı ve borçlunun mali durumu hakkında yeterli bilgi sahibi olması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Yazılı basında "Konkordato sayısında ciddi spekülasyon var" başlıklı haberler, yargı üzerine gölge düşürücü olarak nitelendirilmemelidir. Böylesi eleştirilerin, olumlu yönleri olduğu inancındayız.
Konkordato sürecinde yargılamayı yürüten görevli hakimin; kişi ve/veye işletmenin belli bir tarihteki iktisadi ve mali durumunu yansıtan varlık ve kaynak yapısını, finansal durumu ve faaliyet sonuçlarını okuyabilmesi gerekli ve zorunlu bulunmaktadır.
Bu sorunun çözümü için görevlendirilen mahkeme hakimlerine; "Bilanço Hukuku" alanında öğreti ve uygulama eğitimi verilmesi yerinde olur. Adalet Bakanlığının, bu konudaki destek hizmeti enstitü ve üniversitelerden sağlaması mümkündür.
Yürekten esenlikler ve en içten saygılarımızı sunarız.