Mucizevi bir organ olan hala günümüzde birçoksırları içerin beyin, öğrenmede ve öğrenme gelişiminde en etkin fizyolojik işleyişi dallanma ve budanma fizyolojisi ile yapmaktadır.
Psiko-motor süreçte çocuğun ana rahminden erişkinliğe kadar geçirdiği evreler vardır; bunlar Gallahue nun piramit modelinde şöyle aktarılmıştır, anarahmindeki 4 aydan doğumdan sonra 1 yaş, refleks hareket dönemidir, burada önemli iki aşama vardır birincisi bilgi toplama evresi; (bilgi toplama, beslenme ve korunma)ikincisi Bilgi Çözme Evresi; beyin gelişimine bağlı olarak refleksler giderek azalır. (Oturma, emekleme, yakalama, bırakma) gibi istemli hareketler ortaya çıkar. Daha sonra, 1-2 yaş. İlkel hareketler dönemi ilk kontrol evresi reflekslerin ortadan kalktığı evre olarak görülür, ardından 3- 7 yaş temel hareketler dönemidir, başlangıç fazı, ilk faz, olgunluk fazı, olarak işleyiş gösterir. Devamında,7-14 yaş spor hareketleri dönemi ve üstü ,özel faz, genel faz ,uzmanlık fazı, olarak devam eder.
İşte tüm bu evrelerin hepsinde dallanma ile birlikte sinapstik budamada oluşur 2 -3 yaşlarda sinaps sayısı tepe noktaya ulaşır. Daha sonra 2 ile 10 yaş arasında sinapstik budama hızlı bir şekilde gerçekleşir. sinapstikbudanma ergenlik boyuncada devam eder ama eskisi kadar hızlı değildir. yani sinapstik budanma refleks hareket dönemi dahil, ilkel hareket dönemindenbaşlayarak, temel hareket döneminde yoğun bir şekilde,spor hareket döneminde de, pekişerek, eksilerek hafızaya alınarak ve yok ederek sinapstik fizyoloji devam eder. Yani sinapstik budanma psikomotor sürecin her evresinde vardır oluşan sinapsların korunması ve gelişmesi diye bir kavram olmaz ya ne olur yaşam, boyu, ilgilenilen alana tutku, dikkat, motivasyon,öğrenme, pekiştirme ile eski bilgi, görgü, öğreti vedeneyimlerin yeni bilgi, görgü, öğreti ve deneyimler ile yer değiştirmesi, yok edilmesi yada hafızaya alınması olur. Yoksa yenilenmeyen, kullanılmayanlarıyok etmeyen, hafızaya almayan, beyin kendisine yüktür,buradan öğrenim ve gelişim çıkmaz
Hepimizin anlayacağı bir benzetme yapacak olursak Şimdi bir doğa manzarasını telefonumuz ile çektik ama telefondan uyarı geldi ve bellek dolu olduğu için resmi kaydedemedik ne yaparız eski kullanmadığımız bilgileri siler yeni kullanacağımız fotoğrafı telefona kaydederiz. Beynimizde aynen böyledir sinapstik budanmalar ile kendine hep yeni bilgi kaydı yeri acar. Beynimiz refleks hareket döneminde bir çamur gibi uyaranlar ile şekillenir iken, ilkel hareketlilik döneminde şekillenen beynimiz katı çamura dönerek biçimlenir, temel hareketler döneminde çamurbetonlaşır, spor hareketler döneminde, betonlaşan beyin yeni bilgiler deneyimler ve öğreti çekiçleriyle insana fayda sağlayacak yapısal değişim durumunu hep sağlarlar, gelişirler. Bu durum ömür boyunca insan isterse devam eder.
Futbol Kulüplerinin, Çocuk ve gençlik geliştirme bölümlerinde eğitim gören çocuk ve gençlere bulundukları evrenin ihtiyacına göre doğru bilgi, görgü, öğreti ve deneyim saylayarak yapılan çalışmalar doğru yapılandırıldıklarında, ortaya birbirini tamamlayan her evreden sonra gelişim ve dönüşüm gösteren çok daha sağlıklı oyuncular çıkacaktır. Buda her evrenin eğitim ihtiyaçlarını bilip doğru eğitim metotları, süreleri ve sayılarıyla oluşur.
Ben bir sinir bilimci değilim, haddimi bilerek beyin fizyolojisini futbolun ve futbolcunun gelişimine ne derece katkı yapabileceği üzerine kafa yoruyorum ve zaman zaman beyin fizyolojisi ile ilgili futbola uyarlanmış yazılar yazıyorum bu konuda da kendi gelişimime katkı sağlayan çok değerli sinir bilimci hocalarımdan destek alıyorum ve futbolun yapılanmasında da sinir bilimcilere şiddetle ihtiyaç olduğunu savunanlardanım.
Nasıl ki, insanı bir bütün olarak düşündüğümüzde her organın bir Dr. Uzmanı varsa, bir organdaki rahatsızlık diğer organları da rahatsız edeceği düşünülürse, her organ uzmanı Doktorların, Ortak bir kararıyla hasta iyileşebiliyorsa, futbolda böyle; Kulüpler oluşturacakları kulüp ihtiyaçlarına hitap edecek departmanlara liyakatli, alan hâkimiyeti olan,insanlar ile oluşturup, kurum bütünlüğü ve hiyerarşisi içeresinde, saygı sevgi ve kulüp menfaatlerine dönük çalışmalar, hem kulübü, hem oyunu, hem futbolcuyu geliştirecek, dönüştürecektir.
