Bir gün, belki de çok yakın bir zamanda açlık çeken ülkelere bir de gıda temin edemeyen ülkeler eklenecektir.
Ekileni biçemediğiniz zaman, ekecek sulak alan bulamadığınız zaman milyar dolarlarınız olsa neye yarar.
Durum bu kadar acil ve vahim iken, gıda temini bu kadar zor bir döneme girmişken gıda israfı kavramının geldiği boyutu artık görmek zorundayız.
Gıda İsrafı Endeks Raporu’na göre dünyada üretilen gıdanın üçte biri israf ediliyormuş. Gıdaların yüzde 60’ı insan tüketimine uygunken atılıyor ve israf oluyorlar.
Dünya nüfusunun yüzde 10’una denk gelen 750-800 milyon civarında insan ise açlıkla mücadele içinde.
İsraf edilen gıdanın sadece 4’te biri kurtarıldığı takdirde dünyadaki 821 milyon aç insan doyabiliyor.
Toplu yemek yenilen kurumların yanı sıra en çok yemeğin tüketildiği uçaklarda ve havalimanlarındaki gıda israfına da bir bakmak gerek.
Her gün yüzlerce uçağın yaptığı seferde, binlerce insana yiyecek ve içecek servisi yapılıyor.
Bazıları aldığı ikram paketini açıp ya hiç yemiyor, ya da bir kısmını alıp diğerini öylece bırakıyor. İşte, en büyük ziyan burada yaşanıyor.
Bu paketler geri toplandıktan sonra bu gıdalar ne oluyor, nereye gidiyor merak etmek durumundayız.
Sağlık ve güvenlik açısından tabii ki bu gıdalar başkalarına servis edilmez. Ama dokunulmamış ve hiç açılmamış paketlerdeki meyve suyu ve sandviç gibi ikramlar ne oluyor diye merak etmez misiniz?
Uçaklara ikram servisi yapan şirketler geri dönen gıda paketlerimi ne yapıyorlar acaba?
Gıda israfı, açlığın yanı sıra su, toprak, enerji, emek ve sermaye gibi kaynakların da büyük oranda boşa gitmesine neden olarak iklim değişikliğine de etki ediyor.
İsraf edilen gıdalar her yıl 3.3 milyar ton karbondioksit salınımına denk geliyor.
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı 2020 yılı raporuna göre, Türkiye’de her yıl yaklaşık 26 milyon ton gıda israf ediliyor.
İsraf ettiğimiz ürünlerin başında ise meyve ve sebzeler geliyor. Meyve ve sebzenin yüzde 53’ü tarladan tüketiciye ulaşana kadar israf ediliyor.
TÜBİTAK tarafından yapılan araştırmalara göre, israf edilen sebze ve meyve miktarı yılda 12 milyon ton. Bir diğer en çok israf ettiğimiz gıda da ekmek.
Türkiye’de günde 12 milyon; yılda 4 milyar 380 milyon ekmek israf ediliyor.
Ülkemizdeki yıllık gıda israfı, ortalama 14 mi lyon aracın bir yılda oluşturduğu CO2 emisyonu ile aynı etkiye sahip. Yıllık gıda kayıp ve israfın faturası ise ortalama 214 milyar TL kadar tutmaktadır.
Dünya çapında 600 bin çalışanı ile 45 ülkede faaliyet gösteren dünyanın lider yemek ve destek hizmetler sağlayıcısı Compass Group PLC, 2017 yılında hayata geçirdiği “Yemek İsrafını Durdur Günü” girişimiyle yemek israfını önlemek adına sektöre öncülük ediyor.
Her yıl Nisan ayının son haftasında farkındalık çalışmalarıyla konuyu gündeme getiren Grup, bu yıl da Türkiye’nin dahil olduğu birçok ülkede, yemek israfı konusunun ciddiyetini hatırlatarak, milyonlarca kişide farkındalık oluşturmayı hedefliyor.
Yemek israfı probleminin her yıl daha da büyüdüğüne dikkat çeken Sofra/Compass Group Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Nihat Kartal, “Ortaya konulan veriler ciddi bir küresel sorun ile karşı karşıya olduğumuzu kanıtlar nitelikte.
Ancak pek çok araştırma, insanların gıda israfını önlemek amacıyla neler yapabilecekleri, iş yerlerinde ve evlerinde ne tür bireysel önlemler alarak sorunun çözümüne katkıda bulunabilecekleri konusunda yeterli bilgilerinin olmadığını gösteriyor.
Compass Group’un bir parçası olarak, tüm çalışanlarımız, tedarikçilerimiz ve müşterilerimizle iş birliği içinde toplumu yiyecek israfını önleme konusunda bilinçlendirmeye odaklanıyoruz.
Aynı zamanda toplumun olumsuz tutum ve davranışlarını değiştirmeye yönelik çalışmalara da destek veriyoruz.
2020 yılında, gıda atığını 2030 yılına kadar %50 azaltacağımız taahhüdünü verdik. Bu hedefimizi gerçekleştirmek için gıda atığı yönetim teknolojilerini kullanıyoruz.
Bu teknolojiler sayesinde 2021’de Compass Group’un 26 ülkesindeki mutfaklarında %28’lik bir azalma sağlandı.
Sosyal medya mesajlarımızda insanlara kendi paylarına düşeni yapmanın aslında ne kadar kolay olduğunu hatırlatarak kolaylıkla uygulayabilecekleri yöntemleri de gösteriyoruz.
Umarız, bu hareketimiz tüm kurumlara örnek olur” Böylesine önemli bir konuda atılacak her adım çok önem arz etmektedir.
Sektörde faal olan tüm şirketlerin böylesi duyarlı davranışlarla gıda israfını engellemeye yönelik faaliyetleri hayata geçirmeliler.
Açlığın ciddi boyutlara ulaştığı dünyayı yiyecek ve içeceğe ulaşabilenlerin israf konusunda duyarlı davranmaları ve varlıklarını paylaşmaları kurtaracaktır.
Daha yaşanabilir bir dünya dileğiyle.
