Bu katı atık depolama alanı, 1930’lardan 1980’lere kadar, uzun yıllar boyu havaya zehirli dumanlar ve ölümcül seviyelerde kurşun yayarak bölgede yaşayanların sağlığını tehdit etti, aynı eski yıllardaki bizim Demirtaş Vahşi Depolama Alanı gibi. Alan dolup kapatıldıktan sonra 40 yıl boş kaldı ve el sürülmedi, kullanılamayacak kadar kirlendi. İşte şimdi, üzerinde güneş enerjisi çiftliği kurulmasını bekliyor. Aslında bu oluşuma 2017 yılında eyalet meclisinde karar verilmiş, bugün işleme ancak başlanıyor. Ama biz bu oluşumu, zaman kaybetmeden, örnek alma şansına sahibiz, geçen hafta da önerdiğim gibi, GES projesini oluşturup, Hamitler Katı Atık Depolama alanının dolan bölümlerinden hemen uygulamaya başlayabiliriz. Hatta Demirtaş katı atık depolama alanının üzerinde de, eğer ağaçlanma olmadıysa, GES yerleştirilmesine hemen başlayabiliriz.
Houston’da çalışmaya başlandığında, bölgeye 150 bin GES paneli monte edilecek ve üretilecek enerjinin çoğunluğu şehrin genel enerji şebekesinin bir parçası olarak, enerji sağlayıcı şirketlere satılacak, ancak panellerin %5’i topluluk mülkiyetindeki bir enerji projesine tahsis edilecek, sakinlerin indirimli enerji faturaları karşılığında aboneliklerinin bir parçası olarak genel dizideki güneş panellerinden satın alabilecekler.
Bu GES çiftliği, ABD’deki ‘’kahverengi tarla’’ oluşumunun, kirlenmiş bir alanın geliştirilmesiyle yeniden kullanıma açılmasının etkin bir örneği olarak algılanmaktadır. Çevre koruma ajansı tarafından tanımlandığı şekliyle, alanın yeniden kullanımı, eyaletin 450 bin dönümden fazla kahverengi alanının kazanılması için etkin bir örnek olarak algılanmaktadır.
Aslında ABD’de benzer kahverengi tarlaların yeniden kullanıma kazandırılması süreci pek kolay olmadı, bu çabaya 1,8milyar dolar ayrıldı. Yeniden kullanımda GES çiftlikleri çok etkin çözüm olarak öne çıktı. Houston’da GES çiftliği geliştiren enerji firmaları çalışma alanlarını, kahverengi tarlalarda temiz enerji sistemleri kurma üzerine yoğunlaştırdılar. Genelde New York merkezli olan bu firmalar, Texas dışında birçok eyalette katı atık depolama alanları üzerinde GES projelerini geliştirmeye ve uygulamaya, artan hızla devam etmektedirler.
Gelin bu örneği ki onların alanı 240 dönüm, Hamitler Katı Atık Depolama Alanımıza yönlendirelim, bizim alanımız toplamda 1500 dönüm, alanın halen tamamen dolmuş, atık depolaması durdurulmuş bölümlerinden bu projeye başlanabilir. Eski Demirtaş depolama alanında da bu proje uygulanabilir. Yatırımı kolaylaştırma ve hızlandırma kapsamında yatırımcı şirketlerin yanında enerji kullanıcısı halka, Houston örneğindeki gibi panel satma yöntemi de oluşturulabilir. İşin sahibi olarak Büyükşehir Belediyemiz bu oluşumun kaptanı konumunda projeyi yönlendirir, taraflar arasında uyumu sağlar ve hedefe ulaşmayı hızlandırır. O nedenle Belediye olarak finans sorunu olmaz, sadece tarafları bir araya getirmede ve sistemin aksamadan işletmeye alınmasında aktif ve etkin rol alması yeterli olacaktır.
Bursa’mızın güçlü özel sektör temsilcilerinin ve Büyükşehir Belediyesi yönetiminin konuya, vakit kaybetmeden, yoğunlaşmaları yolundaki önerimle yazımı sonlandırıyorum.