Bu dönemde ipotekli satışlar geçen yılın mayıs ayına göre yüzde 181,5 artarak bin 84, diğer satışlar ise yüzde 296,9 artarak 3 bin 239 oldu.
Haberin altında müteahhitlerden birkaçının güzel yorumları da yer almış. Gazetemizi haberi kısa bir özetle ama doyurucu şekilde vermesi nedeniyle kutlamak gerek.
Türkiye genelinde Mayıs 2022 konut satış rakamı ise 122 bin 768. Pek çok insanımız inşaat maliyetlerinin, bağlantılı olarak konut fiyatlarının böylesine arttığı bir dönemde, satışların rekor seviyede artmasının şaşırtıcı olduğunu düşünebilir. Benzin ve mazot fiyatlarının böylesine rekor seviyede arttığı bir dönemde trafiğin sıkışması gibi, ikinci el araç pazarında fiyatların tavan yapması gibi görünürde şaşırtıcı.
Elbette hepsinin mantıklı açıklamaları var. Ve hepsi ticaretin, ekonominin şaşmaz kuralları ile belirleniyor. Arz-talep.
Konut piyasası içindeyiz. Satışlara bakılırsa üçte biri ipotekli yani kredili, üçte ikisi ise peşin satışlar. Yorum yapan müteahhitlerin söylediklerine katılıyorum, tekrar etmeyeceğim. Abartılan satış adedi ülke genelinde mayıs ayında 122 bin 768 adettir. Tahmini yıllık ortalama ise aylık satış120 bin adet olacaktır. Şöyle bakalım.
TÜİK raporlarına göre, Ülkemizde 23 milyon hane var ve 13,5 milyon hane kendi evinde oturuyor. Ancak bu 23 milyon hanenin %45’i deprem riski taşıyan eski konutlar ya da denetimsiz yapılar. Bu konutların mutlak yeni ve sağlam konutlarla değişim ihtiyacı var. İnsanımızın sadece %10’unun bunu hemen yapabilecek imkanlara sahip olduğunu var sayar isek 2 milyon 300 bin konut eder. Diğerlerinin imkanlarını zorlaması ile sayı artar. Bu satış miktarı ile minimum talebi 20 ayda karşılarsınız. Yatırım amaçlı birden fazla konut talebi ise süreyi arttıracaktır. Yukardaki yatırım ya da farklı amacı olan konut satışlarına, bu ihtiyaç nedeniyle yenilenme zaruretini ilave ederseniz, aylık ortalama 120 bin konut satışı genç nüfusu olan 83 milyon Türkiye için abartılacak bir rakam değildir. Yaşlı bir nüfusa sahip 83 milyon insanın yaşadığı Almanya’da dahi toplumun %48’i kendi evinde oturmasına rağmen aylık konut satışı 100 bin ortalamadır. Kaldı ki orada enflasyon, deprem riski, vatandaşlık satın alma gibi gerekçeler yoktur.
Önümüzdeki günlerde gelişmelere bağlı olsa da fiyat artışları şok etkisinin biraz daha yumuşayacağını, kredi faizlerindeki etki ile satışların biraz daha artacağını düşünmek yanlış olmaz. İnşaat malzemelerindeki fiyat istikrarı sağlanabilse bu durumun gerek sektöre gerekse vatandaşa olumlu yansıyacağı da açıktır.
