Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğünün (Kısaca “GVKT”) 4/13’üncü madde fıkrasında; “Genetik veri, bir gerçek kişinin fizyoloji veya sağlığı ile ilgili eşsiz bilgiler sağlayan ve özellikle söz konusu gerçek kişiden alınan bir biyolojik numunenin analizinden kaynaklanan ve söz konusu kişinin kalıtım yoluyla alınan veya kazanılan özelliklerine ilişkin kişisel verilerdir” şeklindeki tanımlanmıştır. Bu maddenin gerekçesinde (Recital 34) genetik verilerin, gerçek kişiden alınan örneğin biyolojik analizinden kaynaklanan (özellikle kromozomal, deoksiribonükleik asit (DNA) veya ribonükleik asit (RNA) analizleri ya da bunu sağlayan başka bir elementin analizinden elde edilecek eşdeğer bilgiler gerçek kişilerin kalıtsal ya da sonradan kazanılmış genetik özellikleriyle ilgili kişisel verisi olarak açıklanmaktadır.
Bu çerçevede genetik veriye ilişkin şu açıklamalara yer vermek gerekir: Genetik veri canlıya ait genomdan hücre çekirdeğinden ya da mitokondrisinden kodlanan tüm DNA, RNA ve Protein diziliminden elde edilen bilgilerin tamamı ya da bir kısmıdır. Genetik veriler sadece bir SNP (Single Nükleotit Polimorfizm) bilgisi olabileceği gibi çok kapsamlı tüm genom dizilimi bilgisi de olabilir. Bu veriler canlıdan elde edilmiş DNA ve/veya RNA’dan kalıtsal olan veya kalıtsal olmayan tüm genomik değişiklikleri kapsamaktadır.
Genetik verilerin tam olarak anonim hale getirilmesi mümkün olmadığından, kimliksizleştirilmesi suretiyle özenle kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle genetik verilerin işlenmesi sırasında gerekli teknik ve idari tedbirlerin alınması önemli bulunmaktadır. Zira, genetik veriler pek çok alanda kullanılmaktadır. Genetik veriler açık rıza ve sağlık ve cinsel hayat dışında, kanunlarda öngörülen hallerde işlenebilir (KVKK m.6/III). Ancak bu durumda da KVKK’nın 4’üncü maddesinde düzenlenen genel ilkelere uyulması zorunludur.
Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nca, genetik veri işleme hususlarının açıklığa kavuşturulabilmesi için KVKK’nın 6’ncı maddesinde özel nitelikli kişisel veri olarak hükme bağlanan genetik verilerin işlenmesinde göz önünde bulundurulması gereken hususlara ilişkin olarak “Genetik Verilerin İşlenmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlara İlişkin Rehber” (Kısaca “Rehber”) hazırlanmıştır.
Söz konusu rehberde açıklandığı üzere; veri sorumlusu, KVKK’nın 4’üncü maddesinde yer alan genel ilkelere ve 6’ncı maddesinde düzenlenen koşullara uygun bir şekilde, ancak Bu Rehber’de belirtilen ilkeler doğrultusunda genetik verileri işleyebilecektir.
Ailenizle birlikte esenlik ve mutluluklar diler, en içten saygılarımızı sunarız.
* Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nca yayımlanan “Genetik Verilerin İşlenmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlara İlişkin Rehber,” bkz., s.1
