USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Çimento sektörü -1- (İlk altı ay)

03-10-2022

 Yine bu yılın ilk yarısında üretilen çimentonun yaklaşık %27,7’si ihraç edilmiştir. Bu dönemde önceki yıllara göre iç satışlarda %14,5 azalma olmuş, ihracatta ise %6,5 oranında artış gerçekleşmiştir. Sektör, yaklaşık %6 büyüme yaşadığı 2021 yılından sonra 2022 yılına iç piya­sada düşüş ve ihracatta artış ile başlamıştır.

İnşaat sezonu olan yaz mevsiminin başlamasıyla iç satış­larda artış yaşanmaya başlamıştır. Bunlara ilişkin rakamsal değerleri önümüzdeki dönemde sizlerle paylaşacağım.

Son 10 yıllık duruma baktığımızda; üretimde aynı de­ğerlerdeyiz. Farklı olan ise; iç satış azalmış, ihracat ise yakla­şık %70 artmıştır. İhracat artışında dövizdeki değişimler önemli bir etken olmuştur.

Son 5 yıllık gelişmelere baktığımızda 2017’de başlayan yükseliş, 2018-2020 arası önemli bir düşüşe dönüşüyor. 2021’de tekrar yükselme yaşanıyor. Bu yıl ise; ilk 6 aylık çi­mento üretim ve iç satışında tekrar bir düşüş yaşandı. Dal­galı bir seyir yaşandığını görüyoruz. Gelecek günler de net olarak görülemiyor. Hükümetin son TOKİ programı bir talep artışı yaratacak­tır. Ancak TOKİ inşaatla­rının ilerleme hızı düşük oluyor. Bu nedenle bu yıl pek etkisi olmaz diye düşünüyorum.

Sektörde yeni fabrika­lar son 5 yılda devreye girmiş, bazıları kapasite arttırmıştır. Önümüzdeki dönemde bu yatırımla­rın kısmen devam ede­ceği görülmektedir. Çimentonun fert başına kullanımı; ülkemizin alt­yapı ve konut durumu göz önüne alındığında düşüktür. Bunun en az 1000 kg/kişi olması gerekir. Bu da 85 mil­yon ton iç satış demektir. Son 12 aylık kümülatif değer ise yaklaşık 55 milyon tondur. Aslında betonlaşma söy­lemi bu açıdan pek de gerçekçi görünmüyor.

Kurulu kapasitelerin yüksek oluşu âtıl kapasite doğuruyor. Bu nedenle yatırımcılar daha dikkatli olmalıdır. Banka kredi­lerinin yüksek faiz oranları ile kullanılabilmesi, dövizdeki yükselişler; dikkat edilmesi gereken bir olgudur. Bazı fabrika­ların el değiştirdiğini görüyoruz. Bu nereye kadar gider hep birlikte göreceğiz.

Burada önemli bir husus öne çıkıyor. O da enerjidir. Gerek yakıt ve gerekse elektrik fiyatları; döviz, enflasyon, dünya­daki gelişmeler nedeniyle olabilecek en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Önümüzdeki dönemde dünyada ekonomik bir düzelme beklenmektedir. Bunun, çimento sektörüne girdi­ler yönünden olumlu etki yapmasını temenni ediyorum.

İhracat, döviz yönünden olumlu etkilendi. Pazarlarda daha rekabetçi olabiliyoruz. ABD başta olmak üzere tüm dünya pazarında varız. TÜİK verilerine göre ihracat yaptığı­mız ilk 10 ülkeye ilk 6 ayda 14.868.000 ton çimento ihraç ettik ve karşılığında 796.661.000 dolar gelir elde ettik. İhracatımızın %3,6 azalmasına rağmen, döviz ge­lirimizin %29,5 artmasına dikkat çekmek istiyorum.

Çimento ihraç fiyatı TÜİK verilerine göre son 10 yılda dal­galı bir seyir izlemiştir. 2011 yılı ortalarında 70 $/ton olan ihracat fiyatı 2020 yılı sonunda 42,4 $/ton’a kadar düşmüştür. Ortalama fiyat 2021 yılında artmaya başlamış ve 2022 Haziran ayında ortalama fiyatlar önemli bir artışla 64 $/ton seviyesine çıkmıştır. Ülkemizin dünya ölçeğinde önemli bir üretici olduğu Beyaz Çimento da bu fiyata dahil­dir. Döviz ihtiyacımızın had safhada olduğu ve yüksek faiz­lerle yurt dışından borçlandığımız bugünlerde, ihracat önemli bir unsur olmaktadır. Sektör için kapasite yeterlidir. Artık yapılması gereken, modernizasyon yatırımları ile daha düşük maliyetle üretim yapabilmektedir.

Konuya devam edeceğim.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?