Ülkemizde erken emekliliğin, düşük emekli maaşlarının ve de yüksek enflasyonun çok yoğun biçimde tartışıldığı bugünlerde, tartışmalara ışık tutar umuduyla, uluslararası sosyal medyada karşıma çıkan bu bilgileri sizlerle paylaşmak istedim.
Amerika’da yapılan bir araştırmada emeklilik endeksi, sağlık, emeklilik sürecinde mali durum, yaşanan yaşam kalitesi ve emekliler yaşlandıkça refah, gibi faktörler dikkate alınarak 44 ülke incelendi. Ülkelere, mümkün olan en yüksek sonuç 100 puan endeksine göre puan verildi. Evet, gelin bakalım bu ülkelere;
1.Norveç
Ülke 2021’den itibaren emekli olmadaki konumunu iyileştirdi, ancak 2012’deki %87 puanının hala gerisinde. Beş yıllık faiz oranı ortalamasını pozitif bölgeye kaydırarak 25. sıradan 8. sıraya yükselen, finans da olmak üzere, 4 alt endekste ilk 10’da yer alma ayrıcalığına sahip oldu. Ülke ayrıca ortalama yaşam süresindeki ve sigortalı sağlık harcamalarındaki iyileşmeden de yararlandı. Ülkede işsizlik artmasına rağmen, faiz oranlarındaki iyileştirmelerin, güçlü sağlık sistemi tarafından desteklenen şirketlerin, genel puanlarını önemli ölçüde artırdığı görülüyor.
2. İsviçre
%80 oranla ikinci sırada yer alırken, genel puan bir önceki yıla göre %81’den geriledi. Bu düşüş, gelir eşitsizliği ve işsizlik faktörlerinde daha düşük puanlarla maddi refah faktörlerinden geldi, ancak kişi başına düşen gelirde dördüncü en yüksek puana sahip olmakla övünüyor. Finans alt endeksi 2022’de yetersiz kalırken, İsviçre’nin çevresel ve mutluluk faktörleri performansını iyileştirdi. Ayrıca, ortalama yaşam süresi ve kişi başına sağlık harcaması göstergelerinde daha yüksek puanlar almasına yardımcı oldu.
3. İzlanda
2021’de zirveye ulaştıktan sonra %79 ile en büyük düşüşlerden birini yaşadı ve üçüncü oldu. Bu düşüşteki en büyük faktörler finans ve maddi refah, idi. Skoru aşağı çeken diğer bir faktör, devlet borçluluğundaki artış, idi. Yine de çevre ve mutluluk göstergeleri sayesinde gelir eşitliği ve daha yüksek yaşam kalitesi skorunda ikinci olmayı başardı.
4. İrlanda
Mali ve maddi refah alt endekslerindeki düşük puanlar nedeniyle 2021’deki %78’den hafif bir düşüş ile %76 puanla dördüncü konumunu korudu. 2022’deki düşüş ise, artan işsizlik ve gelir eşitliği faktörlerinden kaynaklandı, ancak İrlanda, kişi başı gelir açısından üçüncü en yüksek puanını da korudu. Ayrıca, hava kalitesi ve çevresel faktörler ile mutluluk ve sağlık endekslerinde ilk 10’a girmeyi başardı ve sağlık harcamalarındaki iyileştirmeler onu ileriye taşıdı.
5. Avustralya
İlk beşi tamamlayan Avustralya, 2021’deki %76’dan 2022’de %75’e düştü. Diğer ülkelerde olduğu gibi, düşüş esas olarak finans ve maddi refah endekslerindeki düşüşlerden geldi. Bununla birlikte, yaşam kalitesi faktörlerinde de düşüş vardı. Ancak kişi başı gelir ve işsizlik faktörlerinde iyileştirmeler yapılırken daha düşük bir gelir eşitliği göstergesi elde etti. Ayrıca en düşük çevresel iyileştirmelerden bazılarıyla dengelenen en yüksek hava kalitesi puanlarından bazılarına sahipti. Sağlık sistemi, ülkenin beşinci sırayı korumasına yardımcı oldu ve yaşam kalitesi de önemli bir faktördü.
Peki ya ABD?
ABD, 2021’de %71’den %69’a gerileyerek 18.sıraya yerleşti. İşsizlik ve gelir eşitliği, ABD’nin 2022 raporundaki yerini açıklıyor. Devlet borçluluğu, yaşlılık bağımlılığı ve vergi baskıları ABD’yi aşağı doğru itti. Ancak bazı iyileştirmeler oldu, yaşam kalitesi faktörleri, tüm ülkeler arasında kişi başı sağlık harcamasında en yüksek puan ve sigortalı sağlık harcamasında dördüncü en yüksek puanla 2022 için iyileşti. Böylece finans ve maddi refah düşerken, ABD’de yaşam kalitesi yavaş yavaş artıyor, yalnızca sağlık hizmetlerinde değil, aynı zamanda çevresel ve mutluluk faktörlerinde de artış yaşandı. Ancak ilk 10’a girmede ABD’nin önünde uzun bir yol var.
Ya biz neredeyiz???
