Rüyamda bir ses “Sen inşaatçı değilmisin? Biraz sektörün sorunlarını yaz” şeklinde bir tavsiye verdi. Aslında pılı pırtı işlerini de İthalat, İhracat ve ticareti de hatta ticari yasaları, muhasebeyi de biraz bilirim. Türkiye’de işadamı isen hepsini bileceksin. Şöyle düşün. Yemek yapmayı bilmeden lokanta açmışsan ve aşçın bir nedenle işi bırakırsa, ya da yemeğin tadına baktığında neyin eksik olduğunu anlamazsan ne yaparsın? Neyse, rüyadaki sesi dinledim. Yarım asıra yaklaşan tecrübe ve deneyimlerimizi bir kez daha hikâye tadında anlatmak, umarım sektöre bir katkı olur.
Sektörün sorunları deyince aklınıza sadece işler kötüyken yaşananlar gelmesin. Tersine işler iyi iken de yaşanan ancak her şey yolunda iken fazlaca dikkate alınmayan genel manada sorunlar zincirini de düşünün. Sorun gibi görünmeyen sorunlar. Bir önem sırası vermeden en abartısı bol işlerden birisinden bahsedelim. Örneğin bürokrasi.
Arsanızı aldınız. Bunu söylerken Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün başarılı çalışmalarına ve e-belediye imar sayfası sayesinde kolayca arsanın imar durumunun doğru öğrenilmesini sağlayan Belediyelere teşekkür etmeden geçmeyelim. Eskiyi hatırlıyorum da arsa kimliği, yer tespiti ve imar durumu bilgilerinin en doğru ve güvenli öğrenilmesi ve tapu alımı işlemlerindeki bürokrasi ancak bu kadar güvenli şekilde basitleştirilebilirdi. Taktir edilmelidir.
Sonrasında hangi boyutta bir inşaat olursa olsun İnşaat Ruhsatı çalışmaları başlar ki daha çok gereğinden fazla harcanan zaman bakımından sektördeki Bürokrasinin babasıdır deseniz yeridir. Bitirilebilme süresi, projelerin hazırlanması dahil ortalama 6 ay. Bu sürenin maksimum 20-30 günü projelerin yapım süreci gerisi git gel ve keyfi, boşa harcanan zamandır. Hadi canım derseniz anlatalım.
Gerekli belgeler, tüm mühendisler sözleşmeli anlaşmalı olmak kaydı ile bir harita mühendisinden çap ve kotlu kroki, bir jeoloji mühendisinden zemin etüt projesi, yine bir harita mühendisinden aplikasyon krokisi, bir mimardan mimari proje, bir inşaat mühendisinden statik proje, bir makine mühendisinden mekanik proje, bir elektrik mühendisinden elektrik projesi, bir peyzaj mimarından peyzaj projesi, bir akustik uzmanı sertifikasına sahip mimar ya da mühendisten akustik projesi, bir makine mühendisinden resmi kurum onaylı doğalgaz projesi, bir harita mühendisinden TUS projesi hazırlanır. Mekanik proje içinde, sıhhi tesisat projesi, ısıtma projesi, havalandırma projesi, asansör alanı projesi, ısı yalıtım projesi, yangın projesi (itfaiye onaylı), Elektrik projesi içinde, PTT projesi, tesisat projesi, zayıf akım projesi, enerji projesi, yapı bağlantı hattı projesi, paratoner projesi, topraklama projesi (ilgili kurum onaylı) olacaktır. Bütün projeler, hazırlayan mühendislerin bağlı oldukları odalardan kontrol edildi onaylandı, vizesi olmak zorundadır. Peyzaj projesi ise hazırlayan mimar veya mühendisin bağlı olduğu kurumdaki bir komisyon tarafından vizelendirilir.
İki katlı bağ evinden hallice bir bina dahi yapsanız bu projelerin hepsi yapılmak zorundadır. Sürekli değişen imar yönetmelikleri nedeni ile de her seferinde arsaya ve yönetmeliğe özel farklılıklar olur. Projelerinizin hepsi hazır ise arsanızın bulunduğu bölge Belediyesine Ruhsat müracaatı yaparsınız. Belediye size bir yapı denetim şirketi belirler. Bütün projeleriniz Belediye İmar bölümüne gider ve ilgili departmanlara dağıtılır. Belediyenin yetkili elemanlarının incelemeleri için sıraya girersiniz. Sizde bu arada Şantiye şefinizi belirler gerekli anlaşmaları yaparsınız ve beklersiniz ki incelemeler bitsin. Ve bir gün gelir biter. Ruhsat yazılır ve bütün proje müellifleri, yapı denetim yetkilileri, şantiye şefi, yapı sahibi ve müteahhit imzaya çağrılır. Belediye yetkilileri de imzalarını atarlar. Sonra müteahhitten değişik isimlerde harç ve paralar ile yapı denetim parasının yatırılması istenir. Buraya kadar 70’in üzerinde kapı gibi imza atılmıştır. Ruhsat ve 3 takım bütün imzaların bulunduğu 3 takım proje çıkar. Biri yapı denetime biri müteahhide teslim edilir, biri belediyede kalır. Yaklaşık yarım yıl geçmiştir. Ruhsat tamam. Haftaya inşaata nasıl başlanır, nasıl devam eder anlatalım.
