Türkiye’de havayoluyla yolcu ve yük taşımada yeni bir döneme giriyoruz.
Türk Hava Yolları’nın bir alt markası olan Anadolu Jet, bünyeden ayrılarak A Jet adıyla bağımsız bir şirket olarak uçacak. Halen sektörde kendini düşük tarifeli taşıyıcı (Low Cost Carrier) diye niteleyen Pegasus Havayollar ile A Jet acaba birbirlerine rakip olur mu?
Pegasus, Türkiye’de tarifeli uçuşların zayıf olduğu, sadece THY ve İstanbul Havayolları tarafından yapıldığı 80’lı yılların sonunda, İrlanda kökenli Aer Lingus, Burhan Silahtaroğlu (Silkar Holding), Net Holding, Yapı Kredi Bankası (Mehmet Emin Karamehmet) ve Mustafa Türkmen ortaklığıyla charter taşıma yapmak için iki uçakla kuruldu ve 1990’da ilk uçuşu yaptı.
Şirketi, Sabancı Holding’den ayrılan Şevket Sabancı ve Ailesi’nin kurduğu Esas Holding 2005’te satın aldı. Ali ve Emine Sabancı şirkete yönetici oldu.
Isparta kazası olmasaydı ve MD-83 düşmeseydi Onur Air’i de alacaklardı. ‘Türkiye’de havacılığı biz kurmadık, ama yeni kurallar biz getirdik’ dediler ama bazı yol kazalarına da uğradılar.
13 Ocak 2018’de TC-CFP tescilli uçak Trabzon’da pist dışına çıktı. Kazada ölen ve yaralanan olmadı. 7 Ocak 2020’de TC-CCK tescilli uçak Sabiha Gökçen Havalimanı’nda pistten çıktı. Kazada can kaybı olmadı. 5 Şubat 2020 tarihinde TC - IZK tescilli uçak yine Sabiha Gökçen’de pist dışına çıktı ve kazada üç kişi can verdi.
Filosunda 104 uçak bulunan ve 49 ülkede 130 noktaya uçuş yapan
Pegasus Hava Yolları, 2023 yılında 31,93 milyon yolcu taşıdı ve geçen yıla göre yolcu sayısını yüzde 19 arttırdı. Şirketin iç hatlardaki yolcu sayısı 13,98 milyon, dış hatlarda ise 19,95 milyon olarak açıklandı. İç hat yolcusu geçen yıla göre yüzde 10 artarken, yurt dışı uçuşlarda bu artış yüzde 24 oranında gerçekleşti.
Türkiye’nin en tecrübeli ve köklü özel havayolu şirketi olduklarını söyleyen Pegasus, genç filosu ve zamanında kalkıştaki performansıyla ulaşılabilir bir fiyat politikası uyguladıklarını dile getiriyor. Tabii konunun doğruluğuna ‘misafir’ dediği yolcular karar verir.
Uçak biletlerini ucuz sattığını iddia eden Pegasus’un uçak içinde ikram vermediğini söylemeden geçemeyiz.
Haziran 2023 itibarıyla personel sayısı 7 bin 336’ya ulaşan Pegasus, base olarak Sabiha Gökçen Havalimanı’nda başlattığı tarifeli taşımacılıkta 20 yıla yaklaşan avantaj ve tecrübeye sahip.
26 Nisan 2013’te hisselerinin yüzde 34,5’luk kısmını PGSUS koduyla halka arz eden Pegasus, Türkiye’de borsaya kote olan ilk özel havayolu şirketidir.
Yarışa bir adım önde başladığını dile getiren Pegasus ile aynı kulvarda yeni adı ve kimliğiyle yarışacak olan A Jet, Anadolu’nun hava ulaşım ihtiyacını avantajlı seçeneklerle karşılamak için 2008 yılında uçuşlarına başladı.
‘Uçmayan Kalmasın’ sloganıyla yola çıkan Anadolu Jet, 15 yılda 100 milyon yolcu taşıyarak deneyimini geliştirdi.
Nedense Ayjet gibi algıladığım A Jet, yeni yıla koyu laciverti atıp, sıcak bir maviden oluşan logosu ve kurumsal kimliğiyle ruhsatını da bizzat Bakan Uraloğlu’nun elinden alarak işe hızlı başladı. Sektörün ve A Jet’in ‘büyük abisi‘ THY’den beş uçak alan A Jet, filosundaki 95 uçakla iç hatlarda 41 nokta ve 74 hat; dış hatlarda ise 48 nokta ve 90 hat olmak üzere toplam 89 nokta ve 164 hatta uçuşlarını hiç ara vermeden kesintisiz sürdürüyor.
11 Haziran 2020 itibarıyla uluslararası uçuşlara başlayan Anadolu Jet, İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı, Ankara Esenboğa Havalimanı ile birlikte Antalya, Bodrum ve Dalaman noktalarından da yurt içi ve yurt dışında birçok noktaya sefer yapıyor. Filosunda halen 440 uçak bulunduran Türk Hava Yolları 2022 yılındaki yolcu sayısını yüzde 16,1 arttırarak 83,4 milyona ulaştırdı. Dıştan dışa transfer yolcu sayısı geçen yıla göre yüzde 27,1 artarak 29,8 milyon oldu. Doluluk oranı 1,9 artarak yüzde 82,6’ye çıktı.
Bu rakamların ne kadarını Anadolu Jet uçaklarıyla gerçekleştirdi bilmiyoruz.
Uçuşlarını, şimdiye kadar Türk Hava Yolları’nın deneyimli kabin ve kokpit ekibiyle gerçekleştiren A Jet, kendi elemanlarını almaya devam ediyor ve 2024’te kendi kanatlarıyla uçmak için sabırsızca gün sayıyor.
A Jet, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da ücretsiz ikram ve bagaj hizmetiyle konforlu ve uygun fiyatlı seyahat sunacağını açıkladı.
Şimdiye kadar ‘THY’nin ucuzcu kolu’ olarak adlandırılan A Jet, bundan sonra resmen Düşük Fiyatlı Taşıyıcı (LCC) olarak kendi kulvarındaki diğer şirketlerle olan yarışında öne geçer mi geçmez mi şimdilik belli olmaz.
Şimdilik kıyasıya bir rekabet olacağı kaçınılmaz bir durum. Hangi şirket bu yarışta öne geçer, bunu ancak İki sezonu geride bıraktıktan sonra tam anlayabiliriz. Filodaki uçak sayısında birbirine yakın olan, tecrübede birbirlerini hiç geride bırakmayan Pegasus ve A Jet şirketlerinin yönetim kademelerinin de bu yarışta önemli bir faktör olduğunu akıldan çıkarmamak gerek. Her ikisi de Türk ekonomisine katkı sunan ve varlığı milli kazancımız olan iki şirketin centilmence yarışması dileğimizdir. Ve de bu rekabet umarız bu sıkıntılı süreçte vatandaşa yarar.
İyi uçuşlar Türkiyem…
