Kıymetli okurlar, hepimizin malumu üzerine birçok şirket çalışanlarına maaş ödemelerinin yanı sıra yemek, yol, erzak veya yakacak gibi yardımlarda bulunmaktadır. Özellikle enflasyonist bir ekonomik dönemden geçtiğimiz bu günlerde yan ödemeler özellikle ücretli çalışanlar açısından büyük bir önem arz etmektedir.
Pek tabi ücretin bir unsuru olmakla birlikte nakdi bir ödeme olmayan yemek yardımlarının sosyal güvenlik primi açısından nasıl değerlendirileceği bazen kafalarda soru işaretleri barındırmaktadır.
Konuya İlişkin Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü 02.12.2022 tarih ve E-24010506-010.06.01-57236083 sayılı bir genelge ile meseleye açıklama getirmiştir.
18.6.2020 tarihli ve 7156781 sayılı 2020/20 İşveren İşlemleri Genelgesi’nin ikinci kısmının “Kanunun 4’üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi Kapsamındaki Sigortalılar Yönünden Sigorta Primine Esas Olan ve Olmayan Kazançlar ile Kısmen Prime Tabii Tutulacak Kazançlar” başlıklı ikinci bölümünde yer alan 2.1- Yemek paraları başlıklı alt başlığı ve içeriği 1.12.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“2.1- Yemek bedeli12.5.2010 tarihli Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 97’nci maddesinin 7’nci fıkrasının (a) bendi 11.11.2022 tarihli ve 32010 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeyle değiştirilmiş olup getirilen düzenlemeyle; işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla, yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük asgari ücretin Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen oranının fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarının, prime esas kazanca dahil edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır. Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu tarafından alınan 17.11.2022 tarihli ve 2022/323 sayılı Karar ile yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük asgari ücretin yüzde 23,65’inin prime esas kazançtan istisna tutulmasına karar verilmiştir. Bu durumda, yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar,
Brüt Günlük Asgari Ücret x % 23,65 = (Günlük İstisna Tutarı) Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı x Günlük İstisna Tutarı = Aylık İstisna Tutarı, Ödenen Yemek Bedeli - İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli, formülü vasıtasıyla hesaplanacaktır.
Örneğin; veren (A)’nın çalıştırdığı sigortalılara işyerinde bulunan mutfağını ve yemekhanesini kullanmak suretiyle yemek hazırlayarak vermesi halinde yemek için yapılan giderler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Yemeğin işyerinde veya işyeri dışında yapıldığına bakılmaksızın işverenlerin üçüncü şahıslarla anlaşarak yemek hizmetini kendi işyerinde veya müştemilatında sunması halinde üçüncü şahıslara fatura karşılığı yapılan ödemeler de prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
İşverenlerce sigortalılar için işyeri veya müştemilatı dışında kalan yerlerde üçüncü kişilere yemek bedeli adı altında fatura karşılığı nakden ödeme yapılması halinde günlük brüt asgari ücretin %23,65’inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.